Ermeni Kilisesi ve Türkler

"Bir milletin hayatının sırrını kavramak için, o milletin dini etüdünü yapmak gerekiyorsa ve hele bu, milletiyle aynileşmiş, millet hayatında önemli bir rol oynamış 'Ermeni Kilisesi' olursa; bu eserin önemi daha iyi anlaşılacaktır."...
Ermeni Kilisesi; bir coğrafi bölgede, Hayg, Pers, Grek, Türk ve Gürcü gibi değişik etknik unsurları Gregoryen Hıristiyanlık şemsiyesi altında bir araya getiren bir kurumdur. Kurucusunun vaftiz isminden dolayı Gregoryen Ermeni Kilisesi olarak adlandırılan Kilise; sahip olduğu inanç, örf ve adetlerle diğer Hıristiyan Kiliselerinden ayrılmış ve "milli kilise" hüviyetine kavuşmuştur.