^{Mimarlığa Emek Verenler}Haluk Baysal - Melih Birsel

Modern Türk mimarlığının gelişimine katkıda bulunan önemli mimarların yaşamları, kişilikleri ve üretimlerini, mimarlık ortamı içerisindeki yeri ve rolleri bağlamında ele alan, böylelikle kapsamlı bir güncelleme yapmayı amaçlayan Mimarlığa Emek Verenler Dizisi, Haluk Baysal ve Melih Birsel üzerine hazırlanan bu yayın ile sürüyor.

Türk mimarlığında 1950 ve 60lar modernizminin öncü figürlerinden Haluk Baysal ve Melih Birsel, 1952-1978 yılları arasında sürdürdükleri birlikteliklerinde yaklaşık 20 yapı, 6 kentsel planlama çalışması, gerek birlikte gerekse farklı ekiplerle girdikleri 18 yarışma projesi ile niceliksel değilse de, nitelik düzeyi yüksek üretimler gerçekleştirmiş iki önemli isim. Mimarlık literatürüne özellikle İstanbul Mecidiyeköyde gerçekleştirdikleri Hukukçular Sitesi ile giren mimarların, dönemleri açısından en az bu yapı kadar önem taşıyan diğer nitelikli yapı ve projeleri ise nispeten tanınmıyor. 1978 yılına kadar sürdürdükleri ortaklığın ardından dostça bir ayrılıkla çalışmalarını farklı biçimlerde sürdüren Baysal ve Birselin mimarlık literatürüne geçmiş kayda değer ürünlerini, birlikte çalıştıkları yıllar arasında verdiklerini söyleyebiliriz.

Haluk Baysal ve Melih Birsel, birlikte oldukları yaklaşık 30 yıl süresince Hami Çon Villası, Oma Villası, Dr. Natuk Birkan Apartmanları, Saatçioğlu Villası, IBA Apartmanları, Hukukçular Sitesi, Yeşilköy Toplu Konut Sitesi, Beytem Han, Soytaş İş Merkezi gibi yapılar ile Moda İskelesi Civarı, Mevzii İmar Planı ve Moda Turistik Tesisleri, İstanbul Anadolu Yakası Gelişme Projesi-Turistik Bölgesel Alan, Milli Turizm Planlaması, Küçük Menderes Havzası Entegre Gelişme Planı, Tarabya-Kireçburnu Gelişme Planı, İstanbul Beyoğlu Yakası, Boğaziçi Gelişme Şartları Araştırması gibi kentsel ölçekte araştırma ve projenin müellifi olarak nitelikli ürünler veriyorlar.

Kitabın ilk bölümündeki yazılar, Baysal ve Birseli Türk mimarlığı ve modernizmi açısından tarihsel, sosyal, teknolojik bağlam ve bireysel ilişkileri çerçevesinde doğru konumlandırma çaba ve katkıları olarak görülebilir. İkinci bölüm, yakın dostları, akrabaları, çalışma arkadaşları ve işverenlerinin, tanıdıkları Baysal ve Birsel ile ilişkilerini ve onlarla ilgili anılarını içeriyor. Özgeçmiş ve üretimlerine odaklanan son bölüm, hem mimarların kişisel arşivlerinden ulaşılan daha önce yayımlanmamış, hem de az sayıda yayımlanmış üretimlerini biraraya getiriyor. Gerek birlikte oldukları 1952-1958 yılları arasındaki üretim ve projeler, gerekse hem Baysalın hem Birselin neredeyse aramızdan ayrılıncaya kadar sürdürdükleri bağımsız mimari üretimleri görsel ağırlıklı bir katalogda biraraya geliyor.

Kitabın, üzerinde duruldukça ve öğrenildikçe daha çok merak edilen bir dönem ve bu dönemin iki önemli figürünün bağlamsal konumları üzerine yapılacak tartışmalara zemin hazırlamasını umuyoruz.