İmar Hukuku

İdarenin planlama faaliyetleri temel hak ve özgürlükleri yakından ilgilendiren çalışmalardır. Planlamanın hak ve özgürlüklerle olan ilişkisi, bu çalışmalara olan ilgiyi de artırmaktadır. Planlama çalışmaları kapsamında yürütülen imar planlama faaliyetleri, başta mülkiyet hakkı olmak üzere, birçok temel hak ve özgürlüğü doğrudan ilgilendirdiğinden, bireylerin ve kamuoyunun ilgisi hep canlı kalmıştır. Bu ilginin temelinde imar planlarının, bireysel hak ve menfaatlerinin korunması kadar, toplumun ortak yararının sağlanması bakımından da, bir araç olması yatmaktadır. Bilimsel ve hukuki temelleri bulunan bir imar planlama çalışması ve bu doğrultuda gerçekleştirilecek imar uygulamaları, bir yandan bireylerin haklarını korurken, diğer yandan da kamu yararının gerçekleştirilmesine hizmet edecektir. İmar planlama çalışmaları maliklere imar parseli üzerinde yapılaşma hakkını kullanma imkânı sağlarken, topluma düzenli, sağlıklı ve estetik bir şehir yaşamı sunarak kamu yararının gerçekleştirilmesini sağlayacaktır. Düzenli bir şehir kurulması, kamu düzeninin sağlanması ve kamu hizmetlerinin gereklerine uygun yürütülebilmesi için ön koşuldur.
İmar planlama çalışmaları sonucunda ortaya çıkan düzenlemelerin başarısı, planın hazırlık ve değerlendirme sürecinin başarısıyla yakından ilgilidir. Bilimsel ve teknik ölçüm ve araştırmalara göre, bir arazinin taşıma kapasitesinin çevresiyle birlikte değerlendirilmesi ve gereksinimler doğrultusunda kullanım kararlarının oluşturulması zorunludur.
Oluşturulan plan kararları doğrultusunda imar uygulamalarının yapılmasını sağlayacak denetim mekanizmalarının kurulması ve sürecin takibi bir başka önemli noktadır. Uygulama sürecinde plan bütünlüğünün korunması ve planın dengesini bozacak değişikliklerin engellenmesi, plan hedeflerine ulaşabilmek bakımından vazgeçilmez bir gerekliliktir.
Konunun belirtilen doğrultuda değerlendirilmesi yoluna gidilmiştir. Devletin planlama görevi bağlamında idarenin planlama faaliyetleri ve uygulaması irdelenmiştir. Planlamanın hazırlık, değerlendirme ve karar süreçlerinde uyulması gereken ilke ve esaslar üzerinde durulmuş ve konuya ilişkin Danıştay ve Anayasa Mahkemesi Kararları irdelenmiştir. Çalışma, uygulamacılar bakımından bir başvuru kaynağı, hukuk, mimarlık, şehir planlama ve mühendislik öğrencileri için ders kitabı olarak düşünülmüştür. (Önsözden)