Kamu Personel Rejiminin Anayasal İlkeleri Tarihi ve Toplumsal Temelleri

Çalışma, Türk sosyal bilimler yazınının daha önce doğrudan araştırmadığı bir alan olarak kamu personel rejiminin anayasal temellerini tarihsel bir yaklaşımla, bütüncül olarak incelemek amacını gütmektedir. Kamu personel rejiminin anayasal ilkelerinin tarihi ve toplumsal temellerini inceleyen araştırma, iki temel bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölümde, öncelikle kamu personel rejiminin anayasal ilkelerinin toplumsal anlamı üç soru doğrultusunda incelenmektedir. Buna göre, kamu personel rejiminin anayasal ilkelerinin ne olduğu tartışılmakta, daha sonra yöntemsel olarak ilkelerin nasıl incelebileceği ve yazında nasıl incelendiği araştırılmaktadır. Bu alt bölümde, tarihsel süreçte Türkiye'de idare hukuku, anayasa hukuku ve kamu personel rejimi disiplinlerinin rejimin anayasal ilkelerine bakışı, seçilen örnek yapıtlar aracılığıyla irdelenmektedir. Örnek olarak seçilen yapıtlardan hareketle, bu üç disiplinin anayasal ilkelere bakışı ve yaklaşımı saptanmaya çalışıl-maktadır. Bu bölümdeki ikinci temel ayrımda, tarihsel dönemler itibariyle kamu personel rejiminin anayasal ilkelerinin ortaya çıkışı ve değişimi incelenmiştir. Sermaye birikim rejimlerine bağlı olarak, üç tarihsel dönemde ortaya çıkan ilkeler ve üretim biçimine bağlı olan ilkeler saptanmış ve ülke anayasalarından somut örnekler ve-rilmiştir. İkinci Bölümde esas olarak, Türk anayasalarında kamu personel rejiminin ilkeleri ince-lenmiştir. Bu doğrultuda, Tanzimat'la başlayan süreçte, önce anayasal belgelerde daha sonra da 1876 Kanun-ı Esasîsi ile başlayarak anayasalar üzerinden ilkeler saptanıp, çö-zümlenmiştir. Bu süreçte, 1876 Kanun-ı Esasîsi yanında 1921, 1924 ve 1961 Anayasa-larındaki kamu personel rejiminin ilkeleri, toplumsal temelleriyle araştırılmıştır. Bu çer-çevede, ilk önce anayasalar bir bütün olarak, içerisinde yer aldığı toplumsal yapı ile bir-likte irdelenerek, toplumsal temelleri çözümlenmiş; bu noktadan hareketle kamu perso-nel rejiminin ilkeleri saptanmıştır. Kamu personel rejiminin anayasal ilkeleri genel ola-rak iki ana kategoriye ayrılmıştır. Buna göre, ilkelerin bir bölümü kapitalist üretim bi-çime bağlı olarak varlığını her tarihsel aşamada korumakta, ancak her sermaye birikim rejiminde bu ilke öze dokunmayan değişikliğe uğramaktadır. İkinci küme anayasal ilke-ler ise, her sermaye birikim rejiminde, birikim rejiminin niteliğine doğrudan bağlı ola-rak ortaya çıkmakta, bu ilkelerle rejim yeniden inşa edilmektedir. Çalışmada bu iki ay-rım, kamu personel rejiminin anayasal ilkelerinin ana ayrımı olarak kabul edilmiştir.