Anarşist Banker

Anarşist Banker, Fernando Pessoanın hayattayken yayınlanan tek kurgusal metni olmasının yanısıra, çok yönlü dehasının bir başka yönünü göstermesi açısından da önemli metinlerinden biridir. Antik diyalogları andıran nahif ve paradoksal metin, kendisini bilimsel diğerlerini mistik anarşist olarak tanımlayan bir bankerin, yoksul bir işçiyken nasıl zengin bir adama dönüştüğünü, üstelik bunu yaparken nasıl olup da anarşizme sadık kaldığını kanıtlamaya çalıştığı bir meydan okumaya dönüşür. Pessoanın yer yer retoriğe göz kırpan, yer yer burjuvazinin acımasız yergisine dönüşen bu yapıtının en can alıcı noktası, burjuva toplumunun yalanlarını, ikiyüzlülüğünü ve adaletsizliklerini ironik yaklaşımıyla ortaya koyması ve paranın erkinin insanın en önemli niteliklerinden olan özgürlüğü içten içe kemirişinin çarpıcı biçimde dile getirilmiş olmasıdır.

Anarşist Bankerde, iki arkadaşın bir yemek sonrasında başlayan sohbeti, okuru burjuva toplumunun derinliklerine sürükler. İki arkadaştan biri, hem banker, hem de anarşist olduğunu söyler. Ona göre, bankerlik, gerçekleşebilir tek anarşist eylemdir. İlk basımı 1922de yapılmış olan Anarşist Banker, ince bir alay içeren, zekice akıl yürütmelerle paranın iktidarını sorguya çeker.