Aşkale Yolcuları_{Varlık Vergisi ve Çalışma Kampları}

Bugün gelinen noktada azınlıklarla ilgili çok geniş bir literatür ve kitaplığın oluştuğunu söyleyebiliriz. Bugün azınlıklar, geçmişe oranla yalnız değil. Türk aydınları ve sivil toplum örgütleriyle dayanışma içindeler. Hak ve özgürlüklerine yönelik kısıtlamalara tepkilerini sergiliyor, demokrasinin kendilerine tanıdığı hakları sonuna kadar kullanmaya özen gösteriyorlar. Kimi tabular yıkılmamış olsa da düne oranla resmi kurumların keyfiyetlerinin de daha aza inmiş olduğunu söylemek mümkün.
Bu noktada azınlıkların nicelik ve niteliksel olarak Türkiye'de oynadıkları rolün önemsizleş(tiril)mesi çok önemli bir etken. Yani azınlıkların artık gerek ulus-devletin oluşumunda gerekse ekonomi, siyaset ve kültürel yaşamdaki etkilerini yitirdiler. Dolayısıyla "artık" hoşgörü, çoğulculuk, kültürel çeşitlilik gibi kavramlar kullanılabiliyor. Hatta 2000 yılında Türkiye'nin tanıtım politikalarında "Türkiye bir mozaik" teması, azınlıkların varlığı, bir reklam figürüne bile dönüşebiliyor.