Belleklerdeki Güzellik: Girit_{Maniler, Atasözleri, Deyimler, Tekerlemeler...}

30 Ocak 1923 de Lozan'da Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan Nüfus Mübadelesi Anlaşması gereği Yunanistan'ın çeşitli bölgelerinden Anadolu'ya göç ettirilen Müslümanlar, yanlarında sadece sandıklarını, kap kaçaklarını, yorganlarını,örtülerini, gümüşlerini, sarı liralarını getirmediler. Doğdukları topraklarda konuştukları dilleri, bu dillerde söylenmiş destanları, masalları, atasözlerini, deyimleri, tekerlemeleri, mânileri de getirdiler. Mübadillerin kuşaktan kuşağa taşıdıkları bu sözlü malzeme, bu kültür mirası, birinci kuşakların bu dünyadan göçüp gitmesiyle yavaş yavaş kaybolmakta, çocuklarının sürdürmeye çalıştıkları mübadil adetleri ve gelenekleri giderek yok olmaktadır. Lozan Mübadilleri Vakfı'nın , Lozan mübadillerinin dünkü ve bugünkü yaşamı ile ilgili yürüttüğü çok çeşitli çalışmalardan biri de mübadillerin somut olmayan kültürel mirasının derlenmesi, toplanması ve yazılı metinler halinde kitaplaştırılarak gelecek kuşaklara aktarılmasıdır. Bu bağlamda yürütülen projelerimizden biri, Girit kültürünü ve geleneklerini irdelemek amacıyla Giritlilerin kuşaktan kuşağa aktardıkları mânilerini, atasözlerini, deyimlerini, masallarını, destanlarını derlediğimiz ve adına ?Belleklerdeki Güzellik- Girit Mânileri" dediğimiz projemizdir. Bu kitapta bu proje kapsamında yapılan otuz iki görüşmeden derlediğimiz mâniler ve diğer sözlü aktarımlar, görüşülen kişilerin görsel malzemeleri ve künyeleri ile birlikte alfabetik sıralamaya göre sunulmaktadır. Çalışmamız, Giritlilerin yoğun olarak yaşadıkları Ege Bölgesini ( İzmir- Çeşme, Aydın-Söke,Didim) ve Marmara Bölgesini ( Bursa-Mudanya, Balıkesir- Ayvalık) kapsıyor. Giritlilerin iskân edildikleri ve şu anda da nüfusun kayda değer bir bölümünü oluşturdukları Mersin, Antalya ve Fethiye gibi yerleşim yerleri bu projede yer almamıştır.