Çevremizdeki Radyasyon ve Korunma Yöntemleri

Radyasyon veya ışıma sözcüğü çağdaş teknojinin ortaya çıkardığı bir bilimsel kavram olmakla birlikte son elli yıldır artan bir ivme kazanan teknolojideki gelişmeler bu radyasyon kelimesine güvenllik kazandırmıştır. Elektromanyetik spektrum radyasyon açısından iyonize eden (nükleer) ve iyonize etmeyen (elektromanyetik) olarak ikiye ayrılır. Çoğumuz medya aracılığıyla; nükleer enerjiyi, nükleer radyasyon, elektromanyetik (E.M.) dalgalar veya elektromanyetik radyasyon sözcüklerini sıklıkla duymaktayız. Toplumlar zaman zaman nükleer denemeler veya reaktör kazaları dolayısıyla ortaya çıkan radyasyon tehlikesinden endişelenmektedir. 1970'li yılların başından beri E.M. alanlarının insanlar üzerindeki biyolojik etkisi, çevre koruma açısından tartışma konusu yapılmış olup son yıllarda E.M. radyasyonun toplum sağlığını potansiyel anlamda etkileyen çevre faktörleri listesine alınmıştır ve 'elektromanyetik kirlilik' konusu gündeme gelmiştir. Aslında E.M. radyasyon artık yaşantımızın bir parçası haline gelmiştir. Televizyon düğmesi her bastığınızda saç kuruma veya traş makinenizi her çalıştırdığınızda, bilgisayar monitörünün karşısına her geçtiğinizde yada bunların hiçbiri ile ilginiz yoksa; açık arazide piknik yaparken veya evinizin penceresinden dışarı bakarken kentinize elektrik enerjisi taşayan yüksek gerilim hatlarını doğurduğu E.M. alanları ile vücudunuz etkileşmesi çoktan başlamıştır. Ama siz hiç farkında bile değilsiniz. Teknolojik gelişmeler sayesinde sokaklarımız kullanımı kolay ancak sürekli E.M. radyasyon yayan el telsizli insanlarla dolmuştur. Yaşamı kolaylaştıran bu tür cihazlar, elektrik enerjisi ile çalışırken çevreye çıplak gözle göremeyeceğimiz, duyularla farkedemeyeceğimiz radyasyonu da bu arada çevreye yaymaktadır.

Bu konuda gerek epidemolojik ve gerekse de teorik çalışmalar yapılarak sonuçlar tartışılmakta ve her yıl pek çok kitaplar, raporlar ve makaleler yayınlanmaktadır.

Bu kitapta hem nükleer hem de elektromanyetik radyasyonunun cihazlara ve biyolojik varlıklara etkisi konunun ülkemizde uzmanları olan yazarları tarafından anlatılmakta olup, nükleer ve elektromanyetik enerjiden optimum yararlanılması amacıyla güvenlik tedbirleri önerilmektedir. Radyasyonun, haberleşme, endüstriyel ve medikal uygulamalarından da bahsedilmektedir. Ayrıca, elektromanyetik uyumluluk, elektronik ürünlerin radyasondan korunmasına ilişkin kalite tasarım çalışmaları ve kontrol ve komünikasyon sistemlerinin yüksek nükleer darbelerden (NEMD) korumasını amaçlayan prensip ve uygulamalar ele alınmaktadır.