Clara Zetkin_{Adanmış Bir Ömür 2. Kitap}

Ossip Zetkin, o güne dek günlerini devrimci yaşamın getirdiği zor koşullarda geçirmişti, ve bu yaşamda aşka ve kişisel mutluluğa yer yoktu. Fakat şimdi, Clara'yı tanıyınca, uzun zamandan beri bastırmış olduğu düşünceleri yeniden uyanışa geçiyordu. Hayatım ve kayganı benimle paylaşır mısın? Bu soruyu ona ne kadar çok sormak istediyse de yaşadığı koşullar onu engelliyordu. Vatansızdı, aranıyordu
ve yoksuldu, devrim için yaşıyordu. İşçi sınıfına henüz girmeye çalışan bir Alman burjuva kızını nasıl kendine bağlardı? Böylece duygularına gem vuruyor ve onun
sadece arkadaşı ve öğretmeni olmakla yetiniyordu.
Burjuva hayatından devrimci işçi sınıfına giden o zor yolda ona yardımcı olmaya çalışıyordu. Aralarında, tıpkı o dönemlerde Rus devrimcileri arasında sıkça rastlanan o çok güzel düşünsel arkadaşlıklardan biri gelişiyordu. Clara onun işçi ve öğrenci arkadaşlarıyla tanışıyordu. Clara'yı ustasının yanına, marangoz Mosermann'a götürmüştü. Bu tanışma, Clara için çok değerliydi. Mosermann; yaşlı, tecrübeli bir yoldaştı. Leipzig'de Partinin önde gelen elemanlarındandı
ve üstelik tanıştığı ilk sosyal demokrat partizandı.
Sağlam sınıf bilinci, sakinliği, toplum, doğa ve politik olaylar hakkındaki çözümlemeleri, onu derinden etkiliyordu. Onun, içinde bulundukları bu zor koşullarda yoldaşları nasıl kararlılıkla yönlendirdiğini, hepsinin de nasıl amaca uygun ve dikkatli davrandıklarını, yaşadıkları tüm takiplere rağmen zaferlerinden nasıl da emin olduklarını hayranlık ve saygıyla izliyordu. Ossip'le Mosermann'ın evine severek gidiyordu oradan her ayrılışında da kendini daha güçlü ve umutlu hissediyordu. Clara, işçi sınıfını tanımaya ve sevmeye böylelikle başlamıştı.