Çulluk

Mahmut Yesari'nin 1927 yılında yayımladığı romanı Çulluk,yazarının adını duyuran bir eser olmasının yanı sıra edebiyattarihimizde “işçi sınıfı”nı anlatan ilk roman olarak da öne çıkar.Yazar, bu romanını yazmak için Cibali'deki reji (tütün)fabrikasında bir hafta işçi olarak çalışmıştır. Romanın önplanında Münevver ile Murat Çavuş arasındaki aşk anlatılır.Ancak satır aralarında erken Cumhuriyet döneminde kadınınkonumu, işçilerin zorlu çalışma şartları ve dönemin sosyalhayatı gibi konulara dair önemli ayrıntılar içerir. Çulluk, Orhan
Kemal'den çok daha önce fabrika işçilerinin yaşam koşullarınıgözler önüne sermesiyle edebiyatımızda ayrı bir yerdedurmaktadır.

“Münevver'in gayreti, Bekir'e çok dokunmuştu. Onun,hastalığına, yorgunluğuna rağmen neden çalışmak istediğinianlıyordu. Bu, açlık denilen öyle bir ihtiyaç, öyle bir mecburiyettiki, insana ancak, ölüm “Dur!” diyebilirdi... Son gayretini, sonnefesine kadar sarf edecekti... İşleyen elleri, kalbiyle birliktedurabilirdi... Huzur, istirahat tavsiyelerini, nasihatlerini,mideden uzanan hain, insafsız bir pençe, lahzada boğar,öldürürdü...”