En İyileriyle Sinema ve Filmlerde Psikoloji
Sinema insanın aynasıdır, yaşamının arka planındaki görünmeyenleri, görülmesini istemediklerini, hayallerini, umutlarını, kaygılarını bir rol modeliyle aktarımıdır. Aslında izlediğimiz her rol gerçek hayatımızdan bir kesittir; hayallerimiz, umutlarımız, kaygılarımız, acılarımız ya da tutkularımızdır. Oyuncular da sadece birer "elçi"dir, bizim perdeye yansımış hallerimizdir aslında. Birçok filmde, filmin hepimiz için farklı anlamlar ifade eden bir sahnesinde kendimizi bulmamız, kendimizle ilişkilendirmemiz hatta o sahnelerin üzerimizde neredeyse psikoterapötik bir etki yapması da bundandır. Bazen bizimle benzer sorunları yaşayan bir oyuncunun bu sorunlarını nasıl çözdüğünü kendimize model alırız; biz de öyle çözmeye çalışırız. Bazen bizim çözümleyemediklerimize çare ürettiği için ona hayran kalırız. Bazen o karakter bize uzun zamandır bastırdığımız bir kaybı, yası, acıyı çağrıştırır, yıllardır kimse görmesin diye saklanılmaya çalışılanı ortaya serer. Bazen o oyuncuyla birlikte ağlarız, korkarız ya da mutlu oluruz. İzleyici rolünden çıkıp filmin gerçek kahramanı ya da intikam peşinde koşan kötü karakteri olabiliriz; o bizizdir aslında, bizim yansımamızdır. Bazen de belki de yıllardır bilinçaltımıza bastırdığımız bir sorunumuzu o sahne ya da oyuncularla fark ederiz. Filmler bize bütün bu farkındalıkları, iç yolculukları, keşifleri sağlaması açısından da belkide sanatın en değerli, özgün, yaratıcı dalı olarak görülebilir. Uzm. Psk. Tarık Solmuş'un sinemada psikoloji eksenli bu yeni kitabı iki ana bölümden oluşmaktadır. Öncelikle, belirli değerlendirme kriterleri gözönünde bulundurularak bugüne kadar yapılmış olan en iyi filmlere, yönetmenlere, oyunculara, oyuncu performanslarına, film festivallerine, ödüllere değinilmiştir. İkinci bölümde de, yine sinema ve psikoloji bağlamında herhangi bir filmdeki karakterlerin davranışlarını analiz ederken kullanılabilecek olan iki bilimsel / kuramsal rehbere yer verilmiştir. Sonrasında da dünya sinemasından örneklerle yasaklı filmlerin arkasındaki psikolojik süreçlere ve ister ana ister yan karakter düzeyinde olsun bir psikolojik sorunu ya da bozukluğu barındıran filmlerin bir antolojisine yer verilmiştir.
- Açıklama
Sinema insanın aynasıdır, yaşamının arka planındaki görünmeyenleri, görülmesini istemediklerini, hayallerini, umutlarını, kaygılarını bir rol modeliyle aktarımıdır. Aslında izlediğimiz her rol gerçek hayatımızdan bir kesittir; hayallerimiz, umutlarımız, kaygılarımız, acılarımız ya da tutkularımızdır. Oyuncular da sadece birer "elçi"dir, bizim perdeye yansımış hallerimizdir aslında. Birçok filmde, filmin hepimiz için farklı anlamlar ifade eden bir sahnesinde kendimizi bulmamız, kendimizle ilişkilendirmemiz hatta o sahnelerin üzerimizde neredeyse psikoterapötik bir etki yapması da bundandır. Bazen bizimle benzer sorunları yaşayan bir oyuncunun bu sorunlarını nasıl çözdüğünü kendimize model alırız; biz de öyle çözmeye çalışırız. Bazen bizim çözümleyemediklerimize çare ürettiği için ona hayran kalırız. Bazen o karakter bize uzun zamandır bastırdığımız bir kaybı, yası, acıyı çağrıştırır, yıllardır kimse görmesin diye saklanılmaya çalışılanı ortaya serer. Bazen o oyuncuyla birlikte ağlarız, korkarız ya da mutlu oluruz. İzleyici rolünden çıkıp filmin gerçek kahramanı ya da intikam peşinde koşan kötü karakteri olabiliriz; o bizizdir aslında, bizim yansımamızdır. Bazen de belki de yıllardır bilinçaltımıza bastırdığımız bir sorunumuzu o sahne ya da oyuncularla fark ederiz. Filmler bize bütün bu farkındalıkları, iç yolculukları, keşifleri sağlaması açısından da belkide sanatın en değerli, özgün, yaratıcı dalı olarak görülebilir. Uzm. Psk. Tarık Solmuş'un sinemada psikoloji eksenli bu yeni kitabı iki ana bölümden oluşmaktadır. Öncelikle, belirli değerlendirme kriterleri gözönünde bulundurularak bugüne kadar yapılmış olan en iyi filmlere, yönetmenlere, oyunculara, oyuncu performanslarına, film festivallerine, ödüllere değinilmiştir. İkinci bölümde de, yine sinema ve psikoloji bağlamında herhangi bir filmdeki karakterlerin davranışlarını analiz ederken kullanılabilecek olan iki bilimsel / kuramsal rehbere yer verilmiştir. Sonrasında da dünya sinemasından örneklerle yasaklı filmlerin arkasındaki psikolojik süreçlere ve ister ana ister yan karakter düzeyinde olsun bir psikolojik sorunu ya da bozukluğu barındıran filmlerin bir antolojisine yer verilmiştir.
- Yorumlar
- Yorum yazBu kitaba henüz kimse yorum yapmamıştır.