İbrahim Müteferrika ya da İlk Osmanlı Matbaa Serüveni

Bu kitap, İbrahim Müteferrika'yı ve ilk Osmanlı matbaa serüvenini konu olarak incelemektedir. Başlığını teşkil eden bu mecazi ifade, aslında araştırmamızın amacını daha iyi bir şekilde gösterir ki, bu amaç 18. yüzyılın ilk yarısında gerek Osmanlı devletinin durumu, gerekse Avrupa'daki matbaa gelişmeleri bağlamında Osmanlı toplumunun henüz tanımadığı yeni bir iletişim aletinin kullanmasına ilk attığı ürkek adımlarını anlatmak, incelemek ve değerlendirmektir. Araştırma, şu ana kadar bilinmeyen fakat çok önemli yeni bulduğumuz belgeler ışığında ilk Osmanlı matbaası hakkında görüşleri yeniden değerlendirir ve kısmen doğrultur.

Bununla beraber; araştırmanın diğer bir amacı elimizde bulunan belgelere dayanarak mümkün olduğu mertebede Müteferrika matbaasının okurlar arasındaki gerçek başarısı ve Osmanlı toplumunun değişik kesitler tarafından nasıl ve ne derecede kabul edildiğinin tespitidir. Çünkü ilk Osmanlı matbaasının toplumsal tarihine açıklık getirdiğimiz takdirde onun el yazması kültüründen basma kitap kültürüne geçiş sürecindeki ehemmiyeti ve katkısını daha objektif bir şekilde değerlendirebiliriz.