İnanç ve İsyan Ozanı Pir Sultan Abdal
Türk Halk Edebiyatının ana unsuru Alevi ozanlardır. Bu ozanlar içinde çağımızda öne çıkan ozan ise Pir Sultan Abdaldır. Pir Sultanın bir Osmanlı paşası tarafından asılması yaşadığı zamanda Aleviler üzerine devlet politikası olarak uygulanan baskı bir özdeşlik bir benzerlik bir yanlılık ortaya çıkarmıştır. Tasavvufi anlayış 13. 14. ve 15. yüzyıllarda Anadoluda çok yaygındı. Ahi Evren Hacı Bektaş ı Veli Yunus Emre ve Şeyh Bedreddin başlı başına ekollerdi diyebiliriz. 16. yüzyıldan itibaren ise durağanlık görülür. Bu yüzyılda ortaya çıktığı düşünülen Pir Sultan'ın şiirlerinin ana temasını da tasavvufi algıdan uzak tutmak mümkün değildir. Pir Sultana ait 131 şiir tespit edilebilmektedir. Bu şiirlerin ise sadece dokuzu din dışı gösterilmektedir. Bu şiirlerin yanı sıra Pir Sultan Pir Sultan Abdal Sultan Pir Abdal mahlaslarıyla en az yedi Pir Sultandan bahsedebiliriz. Bizim konumuz olan asılan Banazlı Pir Sultan bir başka Pir Sultan Abdalın adını mı almıştır yoksa gerçek Pir Sultan Abdal odur ve onunla kendilerini özdeşleştirenler deyişlerini ona mı mal etmişlerdir Pir Sultan asıldığı için Türk geleneğinde görüldüğü üzerine zamanımızın ağıtlarında karşımıza çıkar ölen kişinin ağzından şiirler söylenmiştir. Bu şiirleri teknik ayırıma tabi tutsak bile bir dava peşinde olduğu için Pir Sultan üzerinden topluma yansıtmak mahzurlu görülmemiştir. Aynı mahlasla söylenmiş şiirlerin sayısı 450yi bulur. Kitabımızda son araştırmaların ışığında Pir Sultan Abdalı bir yere mal etmeden bir ozan olarak ortaya koymaya çalıştık. Yine çağının meselelerinden uzak olmadığı hususları vurgulamaktan da geri kalmadık. Çünkü bu vurguyla zamanımızla örtüşen tarafları da işaret etmiş olduk.
- Açıklama
Türk Halk Edebiyatının ana unsuru Alevi ozanlardır. Bu ozanlar içinde çağımızda öne çıkan ozan ise Pir Sultan Abdaldır. Pir Sultanın bir Osmanlı paşası tarafından asılması yaşadığı zamanda Aleviler üzerine devlet politikası olarak uygulanan baskı bir özdeşlik bir benzerlik bir yanlılık ortaya çıkarmıştır. Tasavvufi anlayış 13. 14. ve 15. yüzyıllarda Anadoluda çok yaygındı. Ahi Evren Hacı Bektaş ı Veli Yunus Emre ve Şeyh Bedreddin başlı başına ekollerdi diyebiliriz. 16. yüzyıldan itibaren ise durağanlık görülür. Bu yüzyılda ortaya çıktığı düşünülen Pir Sultan'ın şiirlerinin ana temasını da tasavvufi algıdan uzak tutmak mümkün değildir. Pir Sultana ait 131 şiir tespit edilebilmektedir. Bu şiirlerin ise sadece dokuzu din dışı gösterilmektedir. Bu şiirlerin yanı sıra Pir Sultan Pir Sultan Abdal Sultan Pir Abdal mahlaslarıyla en az yedi Pir Sultandan bahsedebiliriz. Bizim konumuz olan asılan Banazlı Pir Sultan bir başka Pir Sultan Abdalın adını mı almıştır yoksa gerçek Pir Sultan Abdal odur ve onunla kendilerini özdeşleştirenler deyişlerini ona mı mal etmişlerdir Pir Sultan asıldığı için Türk geleneğinde görüldüğü üzerine zamanımızın ağıtlarında karşımıza çıkar ölen kişinin ağzından şiirler söylenmiştir. Bu şiirleri teknik ayırıma tabi tutsak bile bir dava peşinde olduğu için Pir Sultan üzerinden topluma yansıtmak mahzurlu görülmemiştir. Aynı mahlasla söylenmiş şiirlerin sayısı 450yi bulur. Kitabımızda son araştırmaların ışığında Pir Sultan Abdalı bir yere mal etmeden bir ozan olarak ortaya koymaya çalıştık. Yine çağının meselelerinden uzak olmadığı hususları vurgulamaktan da geri kalmadık. Çünkü bu vurguyla zamanımızla örtüşen tarafları da işaret etmiş olduk.
- Yorumlar
- Yorum yazBu kitaba henüz kimse yorum yapmamıştır.