İnsancıl Aylık Kültür Sanat Dergisi Sayı: 382 Mayıs 2022
1 Özcan İlter – Taksim'de Dile Gelse Ağaçlar (Şiir)
2 Betül Çotuksöken - Felsefenin Gör Dediği Eğitimde SES -13 Eğitim Kavramı Üstüne
Daha baştan, “felsefi-etik eğitimin neliği”ni, dayalı olduğu temelleri özellikle insan felsefesi ve onun da yeni bir türü olarak insan-varlıkbilgisi ya da antropontoloji bağlamında ele almaya çalıştığımızı belirtmeliyiz. Çünkü öteden beri görüşümüz şu: Her felsefi yönelimin ardında bir insan anlayışı ya da kavrayışı vardır. İnsanla doğrudan bağlantılı olan eğitim özellikle söz konusu olduğunda da benimsenen eğitim kavrayışının ardında nasıl bir insan kavrayışı olduğunu ortaya koymaya çalışmak, bu bağlamdaki felsefi yönelimin kalkış noktasını belirgin kılmaktan başka bir şey değildir.
6 Sayıl Cengiz Gündoğdu – Marksist Sanat: Yazında Gerçekçilik-8
Söyledim. Bu Bilge Karasu'ya özgü değil. Gerçeklik yitimi olmasaydı yazarlar da anti komünist olmazdı.
Serhat Halis bu sendromu siyasal bir partiye bağlıyor. Bu doğru değil. Bu sendromun temelinde burjuva dünyası var. Burjuva ideolojisinden kendini kurtaramayan kim olursa olsun bu sendroma düşer.
12 Doğan Arslan – Yazabilmek (Şiir)
13 Mustafa Günay - Felsefeye Neyi Arar?
Felsefe bir arayıştır. Filozof sorular sorar, cevaplar arar. Peki neyi, neleri arar filozof/ felsefe? Doğruyu, doğru bilgiyi, iyiyi, güzeli vb. arar. Olandan yola çıkarak olması gerekeni arar (ütopyalar)... Aradığını bulur mu? Her bulma, her cevap yeni bir arayışın da başlangıcı olmaz mı?
16 Bedriye Korkankorkmaz – Uzatmayın Gidişimi Dünyadan (Şiir)
17 Mevlüt Kaplan – Tonguç Öğretisi ve Köy Enstitüleri
Halkevleri ile Köy Enstitüleri kardeş kuruluştu. İkisi de Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu gibi lâikti, ülkemizin bayındır, halkımızın uygar olması yolunda atılmış demokratik bir eğitim atılımı, devrimci, ilerici bir imece hareketiydi.
20 Hatice Eroğlu Akdoğan – “Kapatılmamış Bir Köy Enstitüsü” Abdullah Özkucur 101 Yaşında
Eğitimin içinde bulunduğu vahim tablo nedeniyle bugün Köy Enstitüleri üzerine daha çok konuşur olduk. Ki köreltici, ezberci, laiklik ve bilimsel olmaktan uzak bugünkü eğitime karşılık, üretim içinde öğrenmeye ve yaratıcılığa dayalı bir model olan Köy Enstitülerine gerici cepheden sataşmanın bir nedeni de bu olsa gerek.
22 Hasan Çapik – Dünyaya Sıkışmış Dev (Şiir)
23 Neşe Baştürk – Öyküde Estetik Kalkışma Öykü değerlendirmeleri: 3 Nezihe Meriç'in Susuz VI adlı öyküsünün incelemesi
Nezihe Meriç, deneysel bir yaklaşımla kurguladığı Susuz VI adlı öyküsünde, 19501er Türkiye'sinin modern, eğitimli, sanatsal kaygıları olan Özün karakterinin çelişki ve çatışmalarına odaklanır. Öykü diline hâkim olan etkileyici simgesel anlatım, anlam oluşturmada sözcüklerin çağrışımlarından yararlanma, dilin yoğun ve şiirsel kullanımı, az sözcükle yakalanan derinlikli anlatım okurdan aktif bir okuma eylemi bekler. Metin, duygulanımlar, çeşitli insani durumlar ve sembolik düzlemin de anlatıya katılmasıyla çok katmanlı biçimde örülmüştür.
28 Hasan Akarsu – “Çocukluğumu Bindirdim Tramvaya...”
Tiyatro sanatçısı, yazar Müjdat Gezen 1943 İstanbul, Fatih doğumludur. 1963'te ilk özel tiyatro çalışmasını yapar. 1975'te ilk kitabı yayımlanır. Bugüne değin birçok kitabı yayımlanan sanatçı, yeni yapıtı “Çocukluğumu Bindirdim Tramvaya O Gitti Ben Kaldım Yaya" ile okurlarına ulaşır ve anılarını yansıtır.
29 Yusuf Çotuksöken – Özsözler Günlüğü (28) - Ocak 2022
4 Ocak
“Yalnızlık çölünde serap görülmez.”
31 Tahir Şilkan – Samet Ağaoğlu'nun Babasının Arkadaşları-VIII
Samet Ağaoğlu'nun bu yazıda anlatmaya çalıştığım babasının arkadaşının ismi İstiklal Mahkemeleri ile özdeşleşmiştir. İsmi korku ile anılan biridir. Yalnız ismi değil, bu isim ve sıfata çok uygun ciddi, çoğu zaman asık yüzü, kısık sesi, küçük müstehzi gözleri, çevresinde olanların çoğuna aynı korkuyu vermiştir. Sert adam şöhreti henüz Birinci Dünya Savaşı içinde Üsküdar İtfaiye Kumandanlığı ile başlar. Bu görevi sürdürürken Enver Paşanın verdiği bir emre usulsüz bulduğunu söyleyip yerine getirmemesi en çok ikinci, üçüncü sıradan İttihatçılar arasında kendisine büyük sempati toplamıştır.
35 Baha Çıtakoğlu – Arel'le Konuşmalar 2
6 Eylül 2021 Pazartesi
Yaz tatilinin büyük bir bölümünü Arel'in ameliyatı ve hastalık süreciyle geçirdik. Geçtiğimiz hafta, okul için uyum haftasıydı. Bugün okula başlıyor Arel. İlkokul 1. sınıf öğrencisi artık. Yeni giysileri yıkandı ütülendi. Çantası hazır. Sabah evden çıkmadan fotoğrafını çektim.
38 Cumali Karataş – Mustafa Tecirli ile Yaşar Kemal söyleşisi - II
1944-45 yıllarında Kadirli Merkez İlkokulunda okurken, Kemal Abi (Kominist Kemal) milli bayramlarda kahramanlık şiirleri okurdu. Sesi de çok gür çıkardı. Bu okuduğu şiirler kendi yazdığı şiirler olabilirdi. Çünkü başka yerde görmedim. Tamamını hatırlamıyorum ama iki dizesi aklıma gelirdi.
44 Mustafa Güçlü - Berrin Taş'la Söyleşi
49 Berrin Taş – Hep Yolda
19 Nisan 2022
Kadınları neden öldürüyorlar. Birincil neden erkek egemenliğinin sarsıldığını gördükleri için diyebilirim.
Belki bu sarsıntıyı somutlayamıyorlar. Belki kendileri de bilmiyor neden böyle davrandıklarını.
Yaşananlardan ders aldıkları da kuşkulu. Ders alınsaydı bir kez bir kadına eziyet eden, yaşadığına pişman eden erkekler bir daha şiddete başvurmazlardı.
53 İkbal Kaynar – Suyu Isındı (Öykü)
Tek odalı evinin camı önünde sınav kağıtlarını okuyordu Sevgi Öğretmen. Gözü sokağa ilişince, civar köylerden gelen sabahçı öğrencilerden ikisini gördü. Saat 16.00 civarıydı, çoktan köylerine dönmüş olmalılardı. Herhalde binlerini bekliyorlardı köye dönmek için. Devam etti kağıtları okumaya. 1980'li yılların başıydı ve ikinci dönemin ilk sınavıydı.
55 Sayıl Cengiz Gündoğdu – Yıldız Güncesi
25 Mart Cuma
Sistem beni yetiştirdiğim yazarları, gerçekçiliğini bozarak kitapla, ödülle gerçekçiliğinden kopardı.
“Hakkını helal etsin” diyor adını vermeyen yazar. Ben bu işe girişirken hiç kimseden, hiçbir beklentim olmadı. Hiç kimsede hiçbir hakkım yok. Ama şunu da söylemeliyim. Gerçekçilikten sapanlara kırgınım.
İnsancıl'a geldikte... Olayı büyütmeden şunu söyleyebilirim. O dönemde hem döneklik hem yılgınlık vardı.
12 Eylül faşist hareketinden hemen sonra, sanata el kondu.
61 İnsancıl Kitap
- Açıklama
1 Özcan İlter – Taksim'de Dile Gelse Ağaçlar (Şiir)
2 Betül Çotuksöken - Felsefenin Gör Dediği Eğitimde SES -13 Eğitim Kavramı Üstüne
Daha baştan, “felsefi-etik eğitimin neliği”ni, dayalı olduğu temelleri özellikle insan felsefesi ve onun da yeni bir türü olarak insan-varlıkbilgisi ya da antropontoloji bağlamında ele almaya çalıştığımızı belirtmeliyiz. Çünkü öteden beri görüşümüz şu: Her felsefi yönelimin ardında bir insan anlayışı ya da kavrayışı vardır. İnsanla doğrudan bağlantılı olan eğitim özellikle söz konusu olduğunda da benimsenen eğitim kavrayışının ardında nasıl bir insan kavrayışı olduğunu ortaya koymaya çalışmak, bu bağlamdaki felsefi yönelimin kalkış noktasını belirgin kılmaktan başka bir şey değildir.
6 Sayıl Cengiz Gündoğdu – Marksist Sanat: Yazında Gerçekçilik-8
Söyledim. Bu Bilge Karasu'ya özgü değil. Gerçeklik yitimi olmasaydı yazarlar da anti komünist olmazdı.
Serhat Halis bu sendromu siyasal bir partiye bağlıyor. Bu doğru değil. Bu sendromun temelinde burjuva dünyası var. Burjuva ideolojisinden kendini kurtaramayan kim olursa olsun bu sendroma düşer.
12 Doğan Arslan – Yazabilmek (Şiir)
13 Mustafa Günay - Felsefeye Neyi Arar?
Felsefe bir arayıştır. Filozof sorular sorar, cevaplar arar. Peki neyi, neleri arar filozof/ felsefe? Doğruyu, doğru bilgiyi, iyiyi, güzeli vb. arar. Olandan yola çıkarak olması gerekeni arar (ütopyalar)... Aradığını bulur mu? Her bulma, her cevap yeni bir arayışın da başlangıcı olmaz mı?
16 Bedriye Korkankorkmaz – Uzatmayın Gidişimi Dünyadan (Şiir)
17 Mevlüt Kaplan – Tonguç Öğretisi ve Köy Enstitüleri
Halkevleri ile Köy Enstitüleri kardeş kuruluştu. İkisi de Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu gibi lâikti, ülkemizin bayındır, halkımızın uygar olması yolunda atılmış demokratik bir eğitim atılımı, devrimci, ilerici bir imece hareketiydi.
20 Hatice Eroğlu Akdoğan – “Kapatılmamış Bir Köy Enstitüsü” Abdullah Özkucur 101 Yaşında
Eğitimin içinde bulunduğu vahim tablo nedeniyle bugün Köy Enstitüleri üzerine daha çok konuşur olduk. Ki köreltici, ezberci, laiklik ve bilimsel olmaktan uzak bugünkü eğitime karşılık, üretim içinde öğrenmeye ve yaratıcılığa dayalı bir model olan Köy Enstitülerine gerici cepheden sataşmanın bir nedeni de bu olsa gerek.
22 Hasan Çapik – Dünyaya Sıkışmış Dev (Şiir)
23 Neşe Baştürk – Öyküde Estetik Kalkışma Öykü değerlendirmeleri: 3 Nezihe Meriç'in Susuz VI adlı öyküsünün incelemesi
Nezihe Meriç, deneysel bir yaklaşımla kurguladığı Susuz VI adlı öyküsünde, 19501er Türkiye'sinin modern, eğitimli, sanatsal kaygıları olan Özün karakterinin çelişki ve çatışmalarına odaklanır. Öykü diline hâkim olan etkileyici simgesel anlatım, anlam oluşturmada sözcüklerin çağrışımlarından yararlanma, dilin yoğun ve şiirsel kullanımı, az sözcükle yakalanan derinlikli anlatım okurdan aktif bir okuma eylemi bekler. Metin, duygulanımlar, çeşitli insani durumlar ve sembolik düzlemin de anlatıya katılmasıyla çok katmanlı biçimde örülmüştür.
28 Hasan Akarsu – “Çocukluğumu Bindirdim Tramvaya...”
Tiyatro sanatçısı, yazar Müjdat Gezen 1943 İstanbul, Fatih doğumludur. 1963'te ilk özel tiyatro çalışmasını yapar. 1975'te ilk kitabı yayımlanır. Bugüne değin birçok kitabı yayımlanan sanatçı, yeni yapıtı “Çocukluğumu Bindirdim Tramvaya O Gitti Ben Kaldım Yaya" ile okurlarına ulaşır ve anılarını yansıtır.
29 Yusuf Çotuksöken – Özsözler Günlüğü (28) - Ocak 2022
4 Ocak
“Yalnızlık çölünde serap görülmez.”
31 Tahir Şilkan – Samet Ağaoğlu'nun Babasının Arkadaşları-VIII
Samet Ağaoğlu'nun bu yazıda anlatmaya çalıştığım babasının arkadaşının ismi İstiklal Mahkemeleri ile özdeşleşmiştir. İsmi korku ile anılan biridir. Yalnız ismi değil, bu isim ve sıfata çok uygun ciddi, çoğu zaman asık yüzü, kısık sesi, küçük müstehzi gözleri, çevresinde olanların çoğuna aynı korkuyu vermiştir. Sert adam şöhreti henüz Birinci Dünya Savaşı içinde Üsküdar İtfaiye Kumandanlığı ile başlar. Bu görevi sürdürürken Enver Paşanın verdiği bir emre usulsüz bulduğunu söyleyip yerine getirmemesi en çok ikinci, üçüncü sıradan İttihatçılar arasında kendisine büyük sempati toplamıştır.
35 Baha Çıtakoğlu – Arel'le Konuşmalar 2
6 Eylül 2021 Pazartesi
Yaz tatilinin büyük bir bölümünü Arel'in ameliyatı ve hastalık süreciyle geçirdik. Geçtiğimiz hafta, okul için uyum haftasıydı. Bugün okula başlıyor Arel. İlkokul 1. sınıf öğrencisi artık. Yeni giysileri yıkandı ütülendi. Çantası hazır. Sabah evden çıkmadan fotoğrafını çektim.
38 Cumali Karataş – Mustafa Tecirli ile Yaşar Kemal söyleşisi - II
1944-45 yıllarında Kadirli Merkez İlkokulunda okurken, Kemal Abi (Kominist Kemal) milli bayramlarda kahramanlık şiirleri okurdu. Sesi de çok gür çıkardı. Bu okuduğu şiirler kendi yazdığı şiirler olabilirdi. Çünkü başka yerde görmedim. Tamamını hatırlamıyorum ama iki dizesi aklıma gelirdi.
44 Mustafa Güçlü - Berrin Taş'la Söyleşi
49 Berrin Taş – Hep Yolda
19 Nisan 2022
Kadınları neden öldürüyorlar. Birincil neden erkek egemenliğinin sarsıldığını gördükleri için diyebilirim.
Belki bu sarsıntıyı somutlayamıyorlar. Belki kendileri de bilmiyor neden böyle davrandıklarını.
Yaşananlardan ders aldıkları da kuşkulu. Ders alınsaydı bir kez bir kadına eziyet eden, yaşadığına pişman eden erkekler bir daha şiddete başvurmazlardı.
53 İkbal Kaynar – Suyu Isındı (Öykü)
Tek odalı evinin camı önünde sınav kağıtlarını okuyordu Sevgi Öğretmen. Gözü sokağa ilişince, civar köylerden gelen sabahçı öğrencilerden ikisini gördü. Saat 16.00 civarıydı, çoktan köylerine dönmüş olmalılardı. Herhalde binlerini bekliyorlardı köye dönmek için. Devam etti kağıtları okumaya. 1980'li yılların başıydı ve ikinci dönemin ilk sınavıydı.
55 Sayıl Cengiz Gündoğdu – Yıldız Güncesi
25 Mart Cuma
Sistem beni yetiştirdiğim yazarları, gerçekçiliğini bozarak kitapla, ödülle gerçekçiliğinden kopardı.
“Hakkını helal etsin” diyor adını vermeyen yazar. Ben bu işe girişirken hiç kimseden, hiçbir beklentim olmadı. Hiç kimsede hiçbir hakkım yok. Ama şunu da söylemeliyim. Gerçekçilikten sapanlara kırgınım.
İnsancıl'a geldikte... Olayı büyütmeden şunu söyleyebilirim. O dönemde hem döneklik hem yılgınlık vardı.
12 Eylül faşist hareketinden hemen sonra, sanata el kondu.
61 İnsancıl Kitap
- Yorumlar
- Yorum yazBu kitaba henüz kimse yorum yapmamıştır.
