İslam Düşüncesinde_{Allah'ın İlmi}

Sahabe döneminin sonlarına doğru akaid konularında ihtilâflar baş göstermiş, Mâbed el-Cühenî (v. 80/699) ve Gaylân ed-Dımaşkî (126/743) ile başlayan ve Cehm b. Safvan (v. 128/745) ile devam eden kaderi inkâr ve cebr meselesiyle ilgili ihtilâflar, Allah’ın sıfatlarını da içine almıştır. Özellikle Mûtezile’nin bazı sıfatları inkârı ve Ehl-i Sünnet âlimlerinin bunlara cevap verme girişimleri sonucunda sıfatlar meselesi, üzerinde en çok tartışılan meseleler arasında yerini almıştır. “Allah’ın ilmi” meselesi de bu tartışmalarda en çok üzerinde durulan konulardan biri olmuştur. İşte, konuya bu derece önem atfedilmesi, bizi bu hususta çalışmaya sevketmiştir.

Allah’ın tanınmasıyla, dolayısıyla da Allah inancıyla çok yakından alâkası bakımından itikâdî önemi çok açık olan bu konuda yapılacak küçük bir araştırma, kelâmcılarla filozofların üzerinde çokça tartıştıkları en önemli meselelerden biri olan bu mesele üzerinde yapılacak bir çalışmanın, özellikle de Allah’ın cüz’îleri bilmesi meselesinin açıklığa kavuşmasını temin edeceği için sistematik açıdan büyük önem arz ettiğini gösterecektir. Zira geçmişte bu meseledeki çekişme, o kadar kızışmıştır ki, iş, filozofların Gazâlî tarafından küfürle itham edilmesi noktasına kadar varmıştır.