İslam Hukukunda Boşama Yetkisi
Tarih boyunca, hukuk sistemlerinde tartışılan konulardan birisi boşanma olmuştur. Beşeri ve Dîni hukuk çevrelerinde, boşanmanın meşruiyeti, boşanma sebepleri, boşanma kararının kim tarafından alınacağı ve boşanma davalarına nasıl bakılması gerektiği, dün olduğu gibi bugün de tartışılan hususlardır. İslâm hukuk ekollerinde de boşanma konusu değişik yönleriyle tartışılmış». Çünkü, boşanma hukuku ile ilgili naslar değişik yorumlara açık şekilde sevk edilmiştir. Nasların bu üslûbu, konu hakkında farklı ictihadların oluşmasına neden olmuştur. Toplumumuzda bir hayli yaygın olan; islâm'a göre kadının boşanma hakkının olmadığı, evli kadınla ilgili kararların tamamen kocasının vicdanına bırakıldığı erkeğinin her türlü rahatsız edici, kırıcı davranışları neticesinde işkence ortamına dönüşen aile hayatından, kocasının rızası olmadıkça, kurtulamayıp. kadının bu zindanda ömür boyu kalmaya mahkum olduğu şeklindeki anlayışlar, boşanma konusunun naslar ışığında tekrar ek alınıp, boşanmada kimin ne kadar hakkının olduğunu tespit etmeyi zorunlu kılmaktadır. Bu zorunluluktan hareket eden Nihat Dalgın'ın bu çalışması, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giris bölümünde; değişik hukuk sistemlerinde boşama yetkisinin kime art olduğu konusunda bilgi verilmiştir. Birinci bölümde; kocanın boşama yetkisi tartışılmıştır. Ayrıca burada, kocanın boşama yetkisine yapılan itirazlar sınıflandırılarak cevaplandırılmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde; kadnın boşama yetkisi ele alınmıştır Bu bölümde, kadının nikah akdinden kaynaklanan boşama yetkisinin olup olmadığı, erkeğin hanımına boşama yetkisini devretme hususu ve kadının belirli tazminat ödeyerek boşanma hakkını kullanması konuları tartışılmıştır, üçüncü bölümde ise; mahkemenin boşama yetkisi incelenmiştir. Bu bölümde, mahkemenin müdahil olarak boşama yetkisini kullanması, tarafların boşanma talebi ile mahkemeye müracaat etmesi halinde mahkemenin boşaması hususları ele alınmıştır. Ayrıca bu bölümde, tarafların mahkeme huzurunda boşama yetkilerini kullanmaları ve mahkemenin, kanunî sebeplerin oluşması halinde, taraflar hakkında boşanma karan almasının meşruiyeti gözden geçirilmiştir.
- Açıklama
Tarih boyunca, hukuk sistemlerinde tartışılan konulardan birisi boşanma olmuştur. Beşeri ve Dîni hukuk çevrelerinde, boşanmanın meşruiyeti, boşanma sebepleri, boşanma kararının kim tarafından alınacağı ve boşanma davalarına nasıl bakılması gerektiği, dün olduğu gibi bugün de tartışılan hususlardır. İslâm hukuk ekollerinde de boşanma konusu değişik yönleriyle tartışılmış». Çünkü, boşanma hukuku ile ilgili naslar değişik yorumlara açık şekilde sevk edilmiştir. Nasların bu üslûbu, konu hakkında farklı ictihadların oluşmasına neden olmuştur. Toplumumuzda bir hayli yaygın olan; islâm'a göre kadının boşanma hakkının olmadığı, evli kadınla ilgili kararların tamamen kocasının vicdanına bırakıldığı erkeğinin her türlü rahatsız edici, kırıcı davranışları neticesinde işkence ortamına dönüşen aile hayatından, kocasının rızası olmadıkça, kurtulamayıp. kadının bu zindanda ömür boyu kalmaya mahkum olduğu şeklindeki anlayışlar, boşanma konusunun naslar ışığında tekrar ek alınıp, boşanmada kimin ne kadar hakkının olduğunu tespit etmeyi zorunlu kılmaktadır. Bu zorunluluktan hareket eden Nihat Dalgın'ın bu çalışması, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giris bölümünde; değişik hukuk sistemlerinde boşama yetkisinin kime art olduğu konusunda bilgi verilmiştir. Birinci bölümde; kocanın boşama yetkisi tartışılmıştır. Ayrıca burada, kocanın boşama yetkisine yapılan itirazlar sınıflandırılarak cevaplandırılmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde; kadnın boşama yetkisi ele alınmıştır Bu bölümde, kadının nikah akdinden kaynaklanan boşama yetkisinin olup olmadığı, erkeğin hanımına boşama yetkisini devretme hususu ve kadının belirli tazminat ödeyerek boşanma hakkını kullanması konuları tartışılmıştır, üçüncü bölümde ise; mahkemenin boşama yetkisi incelenmiştir. Bu bölümde, mahkemenin müdahil olarak boşama yetkisini kullanması, tarafların boşanma talebi ile mahkemeye müracaat etmesi halinde mahkemenin boşaması hususları ele alınmıştır. Ayrıca bu bölümde, tarafların mahkeme huzurunda boşama yetkilerini kullanmaları ve mahkemenin, kanunî sebeplerin oluşması halinde, taraflar hakkında boşanma karan almasının meşruiyeti gözden geçirilmiştir.
- Yorumlar