İslam Hukukunun Genel İlkeleri: Kavaid-i Külliye

Mecelle'de yer alan doksan dokuz ilkeyi içeriyor. Sırasıyla özgün yazımı, çeviri yazısı ve günümüz Türkçesine aktarılan biçimi verildikten sonra her ilke çok kısa biçimde açıklanıyor, örneklendiriliyor. Açıklama ve örnekler, Mecelle ile şerhlerinden yararlanılarak hazırlandı. Kitabın sonuna, Mecelle'de yer almayan ilkelere örnek olarak on beş ilke eklendi. En çok bilinenler arasından seçilen bu ilkeler, yalnız çevirileri ve kısa açıklamalarıyla verildi.

Genel ilkelerin kaynağı Kur'an ve sünnettir. Bu nedenle hukuki sorunların çözümünde, mahkemelerde verilecek kararlarda temel başvuru kaynaklarındandır. Mecelle'nin bu genel ilkeleri, İslam hukukunun evrensel yanını ve temel mantığını oluşturur. Bir yandan İslam hukuk düşüncesinin temel dayanaklarını belirtirken bir yandan da hukuki uygulamaların temel ölçütlerini belirler, onların temel kaynaklara ve kurallara uygunluğunu denetler.

İslam hukukunun genel ilkeleri, Batı'da yüzlerce yıl süren tartışmalardan sonra ulaşılan modern hukukun ilkeleriyle şaşırtıcı ölçüde uygunluk içindedir. Bu durum, İslam hukukunun yüzlerce yıl önceden insanlığın hukuk alanında ulaşabileceği düzeyi yakaladığını göstermesi bakımından önemli ve ilginçtir.

Musa Carullah genel ilkeler için İslam hukukunun elifbası diyor. Öyleyse İslam Hukukunun Genel İlkeleri yalnız İslam hukukunu anlamak için değil, genel anlamda hukuk bilim ve düşüncesine girebilmek için de vazgeçilmez bir rehber olacaktır.