İzmir Yahudileri_{19.-20. yüzyıl}

Henri Nahum'a ait bu titiz çalışma, II. Abdülhamit'in tahta çıkışındanII. Dünya Savaşı'na kadar geçen 60 yıllık sürede bir şehri, İzmir'i vebir dönem şehre damgasını vuran bir cemaati, Yahudi cemaatinintarihini aydınlatıyor. İzmir, Osmanlı İmparatorluğu'nun çok cemaatliyapısının en karakteristik şehirlerinden biriydi. Türkler, Rumlar,Ermeniler, Yahudiler ve Frenk toplumları bir arada yaşıyordu. Kezaİzmir Avrupa'nın iktisadi ve kültürel etkisinin en etkili ve çabukgörüldüğü şehirlerden biriydi. Bu şehir, cemaatler arasındakiilişkileri, Osmanlı iktidarının rolünü ve devlet yapısını incelemedeimparatorluğun diğer şehirlerine oranla daha geniş olanaklarsunmaktaydı.

İzmir Yahudileri'nde hem bir şehrin tarihini, hem de Yahudicemaatinin İzmir'de yaşadığı ilginç serüven ve mücadelesiakıcı bir dille, canlı ve ayrıntılı bir üslupla anlatılıyor.

“Bir Yahudi ‘ulusu'nun yapılanması, imparatorluğun diğermilletleri arasındabir millet... Abdülhamit Osmanlılığı'na, sonrada İttihatçı Osmanlılığa katılma... Avrupa etkisi, (...) Siyonizmhareketi... Cumhuriyet'in Türkiye Yahudilerini (...) dönüştürmehareketi. 1922'den sonra İzmir'de kalan tek gayrimüslim cemaatiYahudi cemaati oldu. Yahudilerin coşku ile karşıladıkları iktidarlailişkiler cumhuriyetçi, yeni ulus-devlette nasıldı?Neden cemaatinçoğunluğu sonunda göç etmeyi tercih etti?”HENRI NAHUM