Kürt Aleviliği

“Kürt Aleviliği” kavramının içeriği, birkaç şekilde doldurulmaktadır. Öncelikle Kürt Aleviliği ile anlatılmak istenen husus, Aleviliğin doğrudan doğruya bir “Kürt yaratması” olduğudur. Yakın dönemde bazı araştırmacılar, Aleviliğin “Kürt uygarlığının” bir yaratması olduğunu iddia etmişlerdir. Aleviliğin Kürt yaratması olduğu yönündeki iddia, Zerdüştlük, Ehl-i Hak ve Yezidilik inançları ile Alevilik arasındaki benzerliklere dayanır.

Kürt Aleviliği kavramına yüklenen diğer bir anlam, Türk Aleviliğinden bağımsız olarak değerlendirilen ve Zazaca ile Kurmançça konuşan bazı Kızılbaş (Alevi) aşiretlerin oluşturduğu sosyolojik yapıdır. Özellikle Dersimli Kızılbaş ocak ve aşiretler üzerinde yapılan Kürt Aleviliği vurgusuna göre, Kürt Alevileri, neredeyse bütün yönleri ile Türk Alevilerinden farklıdır. Benzerlikler de Kürt Alevilerinden Türk Alevilerine geçmiştir.

Bu çalışmanın cevap aradığı araştırma soruları şunlardır:

• Kürt Alevîliği nedir? İlk defa ne zaman ve kim tarafından kullanılmıştır?
• Kürt Alevîliği kavramının tarihsel gelişimi nasıl olmuştur?
• Kürtler kimlerdir ve başından beri hangi dinlere inanmışlardır?
• Alevîlik nedir ve nerede teşekkül etmiştir? Oluşumunda Kürt sufilerin rolü nedir?
• Alevîlik adı altında toplanan topluluklar kimdir ve bunların etnik kökeni nereye dayanmaktadır?
• Aleviler kökenlerini neden “Horosan”a dayandırmaktadır?
• Kürtlerin eski dinleri ile Alevîlik arasında doğrudan bir bağlantı bulunabilir mi?