Mitolojik ve Tarihi Gerçeklerin Işığında Newroz

Elinizdeki bu çalışmayı, bir yönüyle söz konusu talana duyduğum isyan, diğer yanıyla Newroz 2000'e kadar yaşanan süreç boyunca Kürdistani medya organlarının her Newroz'da yaptıkları hatalı değerlendirmelere artık tahammül edemez duruma geldiğim için kaleme aldım. Kürt Medyası ve bazı araştırmacıları adeta, şu satırların yazıldığı an itibariyle bile, Türk Devleti'nin resmi ideolojisinin emrindeki Türk Basını ve birer bilim yuvası olması gereken Türk Üniversiteleri'nde görev yapan 'kapıkulu' nitelikleri bariz bazı öğretim görevlileri ile yarışırcasına, hata üstüne hata yapmaktadır. Newroz'a, Kürt Araştırmacıları tarafından ileri sürülen değerlendirmelerin ışığında baktığımızda, bu festivalin Proto-Kürt bir kaynaktan geldiğine, bugünkü Kürtler'in bu bayramın tek varisi olduklarına şüphe ile bakmamak mümkün değil. Elimizdeki gerçeği beğenmeyerek, Firdowsi gibi bazı İranlı ve onun yanında bazı Arap yazarları esas almak; telaştan, kendisine güvensizlikten doğan bir şaşkınlıktan başka ne ile izah edilebilir? Kürt araştırmacıların, bütün marifeti kitabında 'Kürt' kelimesini geçirmek olan, bir değerli yazarı göklere çıkarıp esas almayı ne zamana kadar sürdüreceklerini kestiremiyorum. Fakat bununla Firdowsi'nin ve onun gibilerin tamamen göz ardı edilmesi gerektiğini tavsiye ediyor değilim. Firdowsi gibi yazarlar, bize Newroz'un tüm figürlerini vermekle aslında çok büyük bir hizmette bulunmuşlardır. Bunun yanında, bilhassa Firdowsi, menkıbeyi de' 'Newroz' kelimesini kullanmadan, dikkatle vermiştir. Ayrıca 'Kürt' kelimesini kitabında geçiren en eski yazarlardan biri de Firdowsi'dir. Bu da çok önemlidir.

Kürt-Newroz bağlantısını, sadece Newroz'un figürleri bağlamında da olsa, ortaya koyan en eski yazarlardan biri olmak gibi bir değeri de vardır. Bunlar çok önemlidir. Ama yine de sadece bu ve benzeri metinlere bağlı kalma tembelliği Kürt araştırmacılarının ürünlerini okuyan bilim çevrelerini hayal kırıklığına uğratmamıştır desem yalan olur.

Ben bu araştırmamı başlıca Avesta'ya, onun tamamlayıcısı olan Pehlevice din kitaplarına, antik Grek yazarlarına, Pers Yazıtları'na ve bunları ter dökerek yorumlayan Batılı bilim adamlarının yapıtlarına dayattım. Bunun yanında, sırf bazı tarihi gerçekleri hatırlatmak için, Med Tarihi yazarlarına da başvurdum. Ayrıca biraz da Mani Dini'ne eğilen kaynakları kullandım.

Faydalı olacağı inancıyla…