Modern Arap Şiirinde Yeni Bir Eğilim Kasidetu'n Nesr

Modern Arap şiirinin 1950'li yıllardan itibaren önemli bir gelişim süreci içine girdiğini söyleyebiliriz. Söz konusu süreçte Mısır'da Cemal Abdunnâsır ile başlayan toplumsal gelişim projesi ile eşzamanlı olarak modern Mısır şiiri alanında da yeni gelişmeler ve dalgalanmalar baş göstermiştir. Çünkü bu dönemde dünyada baş döndürücü bir hızla yükselen modernleşme hareketleri ve bunun ana itici gücü olan “modernite” kavramı Arap toplumunun artık önünden kaçamayacağı bir sosyal olgu halini almıştır.

Suriye ve Lübnan penceresinden Batı dünyasına açılan Arap gençliği modernite kavramı gereği Batı tarzı şiir modelini aralıksız takip etmiş, bu alandaki yenilikleri o dönemde saygın bir edebiyat dergisi olan “Mecelletu'ş-şi‘r” vasıtasıyla Arap şiirine aktarmayı kendisi için görev saymıştır.

Bu çalışmada öncelikle modern ve güncel Arap şiir anlayışının dışa vurumu şeklinde ortaya çıkmış olan “kasîdetu'n-nesr” adlı şiir akımının bir edebi tür olarak varlığı, daha sonra ise bu akımın modern Arap şiirindeki yeri ve konumu sorgulanmıştır. Bir taraftan bu sorgulama yapılırken diğer taraftan da modern Arap şiiri bağlamında kasîdetu'n-nesrin sınırları belirlenmeye çalışılmış, bütün bu çabalar sonucunda kasîdetu'n-nesr'in özgün bir edebî tür olduğu sonucuna varılmıştır.

Kuşkusuz bu sonuca varımda modern arap şiir anlayışı çerçevesinde değerlendirilirken sanatsal ve edebî nesir ile aralarındaki fark açıkça irdelenmiştir. Her ne kadar klasik Arap şiirindeki vezin ve kafiye olgusunun çok uzağında kalmış olsa da modern Arap şairleri hem isim hem de edebî tür olarak kasîdetu'n-nesri benimsemede tereddüt etmemişlerdir. Bu açıdan bakıldığında günümüz kasîdetu'n-nesri üzerine edebî, felsefî ve estetik yönden birçok araştırma yapıldığı görülebilir.

Çalışmanın giriş bölümünde kasîdetu'n-nesre gelinceye kadar Batı dünyasında ve arkasından Arap dünyasındaki modern şiir akımı ve anlayışlarından kısaca bahsedilmiştir. Birinci bölümde kasîdetu'n-nesrin tanımı yapılmış, özellikleri ve modern Arap şiirindeki yeri irdelenmiş, diğer türlerle farkı belirtilmiştir. İkinci bölümde kasîdetu'n-nesr şekil ve üslup yönünden incelenmiş, üçüncü bölümde belli başlı şiir konuları çerçevesinde şiir örnekleri sunulmuştur. Dördüncü bölümde kasîdetu'n-nesre dair edebî ve sanatsal eleştiri içerikli görüşler verilmiş ve çalışma kısa bir sonuç bölümü ile bitirilmiştir.