Ölü Evinden Anılar

İklim soğuk olsa da, Sibirya'da memurluk hayatına genellikle kolay ısınılır. Orada, liberal düşünceler aşılanmış basit bir halk yaşar. Nizamlar eskidir, sağlamdır, asırlar boyunca kutsallık kazanmıştır.Haklı olarak kendilerini Sibirya'nın saygınlarından gören bazı memurlar yerli, kökleşmiş Sibiryalılardır. Bazısı da Rusya'dan, hatta birçoğu büyük şehirlerden gelmişlerdir. Bunlar, kadro ile ilgisi olmayan ayrılıklara, iki kat harcıraha ve koltuk için parlak ümitlere kapılarak gelirler. Onlardan, hayat bilmecesini çözebilenler hemen hemen her zaman Sibirya'da kalır, orada seve seve yerleşirler. Sonra da onların soyundan birçok zengin ve yararlı beyinler oratay çıkar. Fakat uçanlar, hayat bilmecesini çözmesini bilmeyenler, Sibirya'dan çabucak bıkarlar, üzüntü ile kendi kendilerine, buraya niçin geldiklerini sorarlar. Sabırsızlıkla, yasal süre olan üç yılı doldurur doldurmaz tayinlerini çıkarmak için uğraşmaya başlarlar. Sonra Sibirya'ya söverek, onunla alay ederek pılı pırtıyı toplayıp geri dönerler. Bu adamlar, haksızdırlar. Çünkü Sibirya'da yalnız memurluk bakımından değil, türlü bakımlardan rahat ve mutlu yaşanabilir.