Osmanlı'da Hayırseverlik Kudüs'te bir Haseki Sultan İmareti

Hayırseverlik Osmanlı siyasal ve toplumsal kültürünün önemli bileşenlerinden biriydi. Tarihçi Amy Singer, sanıldığından çok daha karmaşık ve çok boyutlu olan bu kavramı uygulamadaki gerçeklikleriyle birlikte inceliyor. Yazarın yaklaşımı, deyim yerindeyse hayırseverliğin asla sadece hayırseverlik için yapılmadığını ortaya seriyor.

Yazarın mercek altına yatırdığı imaret kurumu, Osmanlı hayırseverlik kültürünün özgün bir ürünüydü. Hürrem Sultan tarafından Kudüs'te kurulan imaret ise hem Kanuni-Hürrem çiftinin siyasal-toplumsal projelerinin bir parçası, hem Hürrem'in dini vecibelerini yerine getirme ve kendi statüsünü ifade etme aracı, hem de saltanatın Kudüs'te yaşayan insanların toplumsal ihtiyaçlarına verdiği bir yanıttı.

Konuya çok farklı açıdan yaklaşan Singer, hayırseverlik kavramını geniş eleştirel bir çerçeveye yerleştirerek Osmanlı İmparatorluğu'nda meşruiyet mekanizmaları, dinsel inancın toplumsal davranışlardaki etkisi, kadınların iktidar ilişkilerindeki rolü, merkezi iktidarla taşra toplumunun ilişkileri, yiyeceğin toplumsal tarihi gibi noktalarda da ilgi çekici saptamalar yapıyor.