Palto (Cool)

Çar I. Nikolanın (1825-1855) otoritesini bir anayasayla sınırlamak isteyen hareketin (Dekabrist Ayaklanması 14 Aralık 1825) başarısızlıkla sonuçlanmasından sonra bu muhalif harekete destek verenlerin kimi asılır, kimi de Sibiryaya sürgüne gönderilir. İktidar, gitgide katılaşan tutumuyla fikirleri özgürce ifade etme yollarının önünü keser. Rus aydınının (intelligentsia) üzerinde ödünsüz bir baskı kurulur. Sansür mekanizmasını işletmek için kurulan gizli servis, görevini acımasızca yerine getirir; sadece düşünmek ve yazmak bile mutlakiyete, serflik sistemine karşı bir başkaldırı addedilir. Böylesi bir siyasi ve sosyal atmosferde Gogol, küçük adam temasını işlediği Paltoyu yayınlar. Öykü, Rus Edebiyatının gelişmesinde, Rus gerçekçiliğinin oluşmasında önemli rol oynayacak; sonraki günlerde Dostoyevski, Hepimiz Gogolun Paltosundan çıktık itirafında bulunacaktır. Gogol Rusyaya kendi yüzünü gösteren ilk yazarlardandır.