Tek Parti Döneminde Trakya'da Siyasi Hayat ve Yahudiler(1930-1934)
Osmanlı Devleti'nden kalan ekonomik birikimleri, kendine özgü kültür ve farklı dil yapılarıyla ile içine kapanık toplum modeli örneği sergileyen Trakya Yahudileri, Cumhuriyet rejimi ile birlikte kendi milli kültür ve burjuvazisini oluşturmak isteyen CHF ile karşı karşıya gelmişlerdi. SCF, Trakya'da iktidarın var olan hazırdaki teşkilatlanması karşısında bölgede varlığını ispatlayabilmek ve kendi toplumsal tabanını oluşturmak için iktidar tarafından dışlanmış ve iktidarla aynı hedefler noktasında anlaşmazlığa düşmüş olan Yahudi toplumuna yönelmiştir. Bu kadar farklı kültür, din ve sosyal kimliğe sahip olan ve birbirinden farklı beklentileri olan toplumsal tabanı tek bir çizgide birleştirmek, ortak paydada hareket etmelerini sağlamak muhalefetin çelişkisini de aynı zamanda ortaya koymaktaydı. Toplumun içinde var olan bu farklı yelpazeleri temsil eden tabanların aynı enerjiye sahip olduğunu düşünerek esnetilmiş bir siyaset izleme tavrı SCF'nin rejimle karşı karşıya gelmesine yol açmış ve Trakya'da Yahudilere kendi partisinde siyaset yapma hakkı tanıması, iktidarın eleştirilerini de beraberinde getirmiştir.
Yahudiler, Trakya'da, SCF'ye nüfus açısından önemli bir dinamizm katmazken, SCF, özellikle serbest ekonomi projesini hayata geçirirken bu kesimin ekonomik birikimlerinden faydalanmak istemi tir. Yahudiler de buna paralel hareket ederek kendi kültürel ve ekonomik birikimlerinin iktidarın yürüttüğü devletçilik politikaları çerçevesinde güçlerinin erimemesi ve bu dokularını korumak için muhalefet ile birlikte hareket etme bilincini geliştirmişlerdir. Trakya, İzmir ile İstanbul arası ekonominin geçi noktası ve arayıcı konumunda bir bölgesi olduğu için de SCF, bölgedeki Yahudileri önemsemiştir. Trakya'daki kendi içinde kapalı bir kimliğe sahip olan Yahudilerin bu özelliklerinin kırılması ve Cumhuriyetin istediği bir vatanda tipolojisine uygun hareket etmeleri için Türkçe konuşmaları rejim tarafından önemsenmiştir.
Yahudilerin Türkçe konu makta direnmeleri ve kendilerine özgü bir ekonomik model tercihleri, basın ve gençlik örgütlenmelerinin tepkisiyle karşılaşınca, istenmeyen olaylar yaşanmıştır.
- Açıklama
Osmanlı Devleti'nden kalan ekonomik birikimleri, kendine özgü kültür ve farklı dil yapılarıyla ile içine kapanık toplum modeli örneği sergileyen Trakya Yahudileri, Cumhuriyet rejimi ile birlikte kendi milli kültür ve burjuvazisini oluşturmak isteyen CHF ile karşı karşıya gelmişlerdi. SCF, Trakya'da iktidarın var olan hazırdaki teşkilatlanması karşısında bölgede varlığını ispatlayabilmek ve kendi toplumsal tabanını oluşturmak için iktidar tarafından dışlanmış ve iktidarla aynı hedefler noktasında anlaşmazlığa düşmüş olan Yahudi toplumuna yönelmiştir. Bu kadar farklı kültür, din ve sosyal kimliğe sahip olan ve birbirinden farklı beklentileri olan toplumsal tabanı tek bir çizgide birleştirmek, ortak paydada hareket etmelerini sağlamak muhalefetin çelişkisini de aynı zamanda ortaya koymaktaydı. Toplumun içinde var olan bu farklı yelpazeleri temsil eden tabanların aynı enerjiye sahip olduğunu düşünerek esnetilmiş bir siyaset izleme tavrı SCF'nin rejimle karşı karşıya gelmesine yol açmış ve Trakya'da Yahudilere kendi partisinde siyaset yapma hakkı tanıması, iktidarın eleştirilerini de beraberinde getirmiştir.
Yahudiler, Trakya'da, SCF'ye nüfus açısından önemli bir dinamizm katmazken, SCF, özellikle serbest ekonomi projesini hayata geçirirken bu kesimin ekonomik birikimlerinden faydalanmak istemi tir. Yahudiler de buna paralel hareket ederek kendi kültürel ve ekonomik birikimlerinin iktidarın yürüttüğü devletçilik politikaları çerçevesinde güçlerinin erimemesi ve bu dokularını korumak için muhalefet ile birlikte hareket etme bilincini geliştirmişlerdir. Trakya, İzmir ile İstanbul arası ekonominin geçi noktası ve arayıcı konumunda bir bölgesi olduğu için de SCF, bölgedeki Yahudileri önemsemiştir. Trakya'daki kendi içinde kapalı bir kimliğe sahip olan Yahudilerin bu özelliklerinin kırılması ve Cumhuriyetin istediği bir vatanda tipolojisine uygun hareket etmeleri için Türkçe konuşmaları rejim tarafından önemsenmiştir.
Yahudilerin Türkçe konu makta direnmeleri ve kendilerine özgü bir ekonomik model tercihleri, basın ve gençlik örgütlenmelerinin tepkisiyle karşılaşınca, istenmeyen olaylar yaşanmıştır.
- Yorumlar
- Yorum yazBu kitaba henüz kimse yorum yapmamıştır.