Teorik Bakış Sayı: 6 - Ocak 2015_{Ulus Baker}

Ulus Baker, Dolaylı Eylem'de 1975 yılından itibaren, siyasi alanın Aydınlanmacı düşüncenin ötesinde, “İslami köktencilik veya eski milliyetçi hınçların uyanışı” tarafından belirlendiğini yazmıştı. Buna göre “eski Aydınlanmacı” retorik olgusal olarak iflas etmiştir. Ulus Baker, 1783 yılında “Aydınlanma Nedir?” sorusunu öne süren Kant'a uzak değildir. Bundan tam iki yüz yıl sonra Foucault da dikkatimizi aynı noktaya çekmişti: Ona göre, hala “Şu an ne bilebilirim?”, “Şu an ne yapabilirim?” ve “Şu an ne umabilirim?” sorularını soran Kant'ın üç eleştirisi geçerlidir. Bu anlamda, Ulus Baker de Kant'ın hakkını verecektir: Foucault'ya atıfla söylediği gibi, “Eğer Kant'ın ‘eleştirel felsefesi' sözünü ciddiye alacaksak”, kurumların birbirlerini taklit ederek, birbirlerinden ilham alarak ortaya bir diyagram çıkardıkları gerçeğini de ciddiye almalıyız. Bu ifade, bizi bir bakıma teori ve pratik arasındaki ilişkiye de bağlar. Ulus Baker pratik olana yönelik teorik okumalar yapan bir araştırmacı-düşünürdü. Teorik veya sezgisel bilgi olmadan kurumların pratik ithalinin olamayacağına yönelik analizi, bugün de geçerlidir.
-Ali Akay

Bu, Osmanlı modernleşmesi sırasında ve sonrasında bu coğrafyada yaşamayı hala sürdürdüğümüz temel sorunlar arasındadır: Kurumlar ithal edilmektedir ama mantıkları, yani Kantçı deyişle şemaları, yani nasıl üretildiklerinin bilgisi ve sezgisi ithal edilmeden; kurumlar ithal edilmektedir ancak içkin eleştirilerinden haberdar bile değiliz. Söz ile fiziki dünya arasındaki mesafenin bu denli açılması kurumların çok ‘'kolaycı'' bir kabulünün yanısıra, onlara yönelik eleştirilerin de zorlaşmasına yol açabilir.
-Ulus Baker
(Siyasal Alanın Oluşumu Üzerine Bir Deneme, On Yıl Sonrası İçin Önsöz'den)

İçindekiler:

• Ali Akay | Teori İle Pratik Arasında Geçişler
• Ulus Baker | Dünyanın Sürekliliği Üzerine
• Ulus Baker | Toplumsal Tipler Üzerine Bir Ek
• Ulus Baker ve Angela Melitopoulos | Yabancı Bir Ülkedeki Yabancılar
• Jale Nejdet Erzen | Ulus Baker: Estetik Bir Sosyoloji
• Charles T. Wolfe | Bitmemiş Bir Proje Olarak Duygu(lar) Siyaseti
• Harun Abuşoğlu | Ulus Baker'in Montaj-düşünce İmajı: Düşünüyorum, Konuşuyorum, Görüyorum-düşünüyorum
• Ayşe Uslu | Ulus Baker Ve Hissedilebilir Filmler Yapmak
• Emre Koyuncu | İçkinliğin Trampleni: Spinoza'da Ortak Mefhumların İşlevi Üzerine
• Hakan Atay | Düşünce Perdesi: Ulus Baker İle Gilles Deleuze
• Elif Demirkaya | Ulus Baker'in Armağanı