Türk Sosyolojisinin Ana Sorunları

Türkiye'de sosyolojinin ilk ve ana sorunu, önce Batı sosyolojisi ile ilişkilerini iyi belirleyebilmesi ve Türk toplumunun ve gerçeklerinin aydınlanmasında takınılması gerekli tutumun ne olduğunu saptayabilmesidir. Eğer Türk toplumunun Batı toplumlarından nicelik farklarından öteye karşımıza nitelik farkları da çıkaracak özellikleri bulunuyorsa Batı sosyolojisinin bize öğretebileceklerini tartışmamız kaçınılmazdır. Batı sosyolojisi ancak Batı'ya benzemeyen yönlerimizin saptanmasında, toplumumuzun Batı'ya benzer ve benzemezliğinin ölçülmesinde yararlı olabilir. Türk sosyolojisi, sorunları bütünlükleri içinde ele almak ve böylece olayların gerçek anlamlarını su yüzüne çıkarmakla yükümlüdür. Bu nedenle görevleri arasında yeni açıklayıcı kuramlar geliştirmek de bulunmaktadır. Sosyolojimizin gerçekleştireceği çeşitli bulgular, ancak genel kuramlar aracılığıyla doğru bir yoruma kavuşturulabilecektir. Türkiye, yüryüzünde bütün ilişkilerden soyutlanmış Robinson Crusoe adası örneği bir ülke değildir. Genel dünya koşullarının ve içinde bulunduğu dış ilişkilerin anlaşılmasında Batı Sosyolojisi ile yararlı alışverişi olacaktır. Fakat bu durum, Türk sosyolojisini kendi varlığından vazgeçmesi ve karşılaşılacak bütün sorunlara Batı sosyolojisi içinde yanıt araması için bir neden değildir. Türk gerçeğini Batı'dan aktarılmış hazır kalıplara direnci, yurdumuzda sosyolojinin kendi araç ve gereçlerini geliştirmesini zorunlu kılmaktadır.