Yeniversite

Bilim üretim sürecinin temel yönelimi gerçeğin sürekli aranması ve sorgulanması olmalıdır. Önümüzdeki dönem bilgi ile bilgeliğin sentezini ve buna bağlı olarak yeni öğretim ve eğitim amaçlarının geliştirilmesini gerektirecektir. Türkiye'de üniversite eğitimi, mesleki öğretim ağırlıklı yönelimini terketmeli, birey oluşumuna odaklanmalıdır. Üniversite iç örgütlenmesinde açıkça tanımlanmış bir işlevler farklılaşmasına gidilmeli, nitelikli bilim insanı korunmalıdır. Türk üniversitesinin demokrasi gereksinimi yönetim erkinin seçimiyle sınırlı değildir; demokratikleşme üniversitenin içinde aranmalı, yönetim erkinin "üniversite düşüncesinin" devamı yönünde nasıl kullanılabileceği geniş katılımla tartışılmalıdır. Üniversite sisteminin temel sıkıntısı, mevcut statükonun bilim yapılanmasına getirdiği kısıtlamalar artık hiçbir şekilde saklanamaz hale gelmiş olmasına rağmen, sözde akademisyen kadroların bu statükoyu iktidarda tutmakta direnmelerinden kaynaklanmaktadır. Önemli bir bölümü bilimin temel kavramlarına bile yabancı kadrolar tarafından istila edilmiş olan üniversiteler, içinde bulundukları paradigmayı sorgulamak bir yana, bunun gereklerini yerine getirmekten bile uzak kalmaktadırlar. Bu durumda üniversiteye biri bilim yapılanmasını yeniden oluşturmak, diğeri üniversite kurumunun taşıdığı sıkıntıları aşmak şeklinde ikiz bir görev düşmektedir.
Ali Menteş'in günümüzdeki bilim kurumlaşması için çizdiği perspektifin temelinde bu görüşler var. Türkiye'de bilim ortamının tartışılması için, önceki yıllarda özellikle "Sosyal Bilimleri Açın!" diyerek yaptığımız çağrı yönünde bir katkı olarak görüyoruz Yeniversite'yi. Yazarın da yayımcının da amacı, tamamlanmış "hazır bir reçete" sunmak değil, bilim ortamına ilişkin benzer kaygılara sahip olan ve akademik ortamın mevcut statükoyu aşması gerektiğini ve aşabileceğini düşünenler arasında tartışma sağlayabilmektir.