Z Raporu Dergisi Sayı: 18 Kasım 2020

Aylık ekonomi dergisi Z Raporu'nun Kasım sayısının kapak dosyası, ‘Yeni Enerji Jeopolitiği' başlığını taşıyor. Derginin yeni sayısı, gazete bayii ve seçkin kitabevlerinde yerini aldı.

Türkiye, etrafındaki bölge ve ülkelerdeki zengin enerji kaynaklarının dünya pazarlarına ulaştırılmasında hep köprü konumunda bir ülke oldu. Aylık ekonomi dergisi Z Raporu, Kasım sayısında, Doğu Akdeniz'de yaşanan gelişmeler ve Karadeniz'de keşfedilen doğalgaz rezervleriyle şekillenen ‘Yeni Enerji Jeopolitiği'ni kapağına taşıdı.

Bölgesel Enerji Denklemlerini Merkezinde Türkiye Var
Doğu Akdeniz'deki girişimleri ve 2023'te Karadeniz'den ilk gazın çıkarılabileceği yönündeki açıklamasıyla Türkiye, bölgesel ve küresel enerji politikalarında daha çok söz sahibi olacağının sinyallerini veriyor. Türkiye'nin, sahip olduğu jeostratejik konum itibariyle, etrafındaki Ortadoğu, Kuzey Afrika, Kafkaslar ve Orta Asya gibi zengin enerji bölgelerinde refahın, istikrarın ve barışın sağlanmasındaki aktörlük potansiyeli artıyor. Şekillenen yeni bölgesel enerji denkleminin merkezinde Türkiye var.

Pandeminin Psiko-Ekonomik Faturası
Uzun insanlık tarihinde bilinen salgınlar, tahmini olarak 300 ila 500 milyon insanın yaşamını yitirmesine neden oldu. Orta Çağ'da etkili olan ve Avrupa nüfusunun yüzde 60'ının yok olmasına neden olan veba salgını, feodalizmin çöküşüne zemin hazırladı.

Etkileri uzun vadede daha net görülecek olsa da, içinde bulunduğumuz pandemi süreci, dünya ekonomisinde ciddi psiko-ekonomik sonuçlar ortaya çıkarıyor. Endişenin normalleştiği bu dönemde insanlar, şirketler ve devletler pek çok olağan dışı ekonomik karar vermek durumunda kaldı. Ekonomiyi düşünme şeklimizi değiştiren bu tarihi süreç, Z Raporu farkıyla gündeme taşınıyor.

Yeni sayıda ayrıca, pandeminin G-20 ekonomilerini nasıl etkilediğine ilişkin geniş kapsamlı bir makale dikkat çekiyor.

Büyük Teknoloji Şirketlerine Tekelleşme İthamı
Türk basınında çok konuşulmadı ancak ABD Temsilciler Meclisi Yasama Komitesi, ‘Big Tech' olarak bilinen Amazon, Apple, Facebook ve Google'ın tekel ve rekabet uygulamalarını inceleyen bir rapor yayımladı. ‘Investigation on Competition in Digital Markets' (Dijital Pazarlarda Rekabet Soruşturması) başlıklı rapor, 16 aya varan bir çalışmanın ürünü.

2019 Haziran'ında başlayan soruşturma, Eylül 2020'de tamamlandı. Dört teknoloji şirketinin bulundukları piyasada tekel olup olmadığına ilişkin raporun detayları, Türk basınında ilk defa Z Raporu'nun Kasım sayısında ayrıntılı bir şekilde ortaya konuyor.

Pandemi Örttüğü Tehlikeli Gerçek: Zombi Şirketler
‘Ne ölü ne diri' diye tarif ediliyorlar ancak bazı ülkelerin ekonomilerini ciddi anlamda zayıflatmaya başladılar. ABD'de 150 bin, Çin'de 12 bin civarında ‘zombi şirket' olduğu söyleniyor. Zor durumdaki işletmelerin alacaklılarıyla mahkemelerde anlaştıktan sonra borçlarını zamana yayarak ödemelerine imkan tanıyan konkordato sisteminin, kurtarılması mümkün olmayan ‘zombi' şirketler tarafından suiistimal edildiği belirtiliyor. Pandeminin gölgesinde gözden kaçan bu ‘tehlikeli' şirketler, Z Raporu'nun Kasım sayısında ele alınıyor.

Güçlü Kalemler Z Raporu'nda
Z Raporu'nun güçlü yazar kadrosu, ufuk açan yorumlarıyla ekonomi gündemini değerlendirmeye devam ediyor. Prof. Dr. Ömer Bolat, Aşkın Baysal, Ali Saydam, Prof. Dr. Murat Yülek, Prof. Dr. Ahmet Ulusoy, Doç. Dr. Kadir Tuna, Dr. Mehmet Akif Soysal, İbrahim Acar, Dr. Mamdouh G. Salameh, Prof. Dr. Obiyathulla Ismath Bacha, Robert M. Cutler, Pierre Chiartano, Dimitri Triantaphyilou ve Shuriah Niazi, yurt ve dünyadaki gelişmeleri ele alırken, Dr. Mustafa Özel ‘Bhagavad Gita'da yönetim felsefesi'ni kaleme aldı, analist Cüneyt Paksoy ise her ay olduğu gibi piyasadaki gelişmeleri yorumladı.