Zihin Kuramı ve Pratik Uygulamalar

Zihin Kuramı becerilerinin gelişimini etkileyen faktörleri bilişsel ve duygusal gelişimi, dil becerileri, yaş, sembolik oyun becerileri, ebeveyn- çocuk, kardeş sayısı, arkadaş ve akran ilişkileri olarak sayabiliriz. 3-4 yaşlarında temelleri atılan bu beceriler yaş ilerledikçe zihinsel ve sosyal gelişimin sağladığı olgunlaşma ile davranışlarda kalıcı hale gelir. Sosyal etkileşimle sağlanan sembolik oyun becerileri, diğer kişilerin duygu ve düşüncelerini anlayabilme açısından önemli fırsatlar sunmaktadır. Ayrıca çocukların ebeveynleriyle, kardeşleriyle ve akranlarıyla karşılıklı gerçekleştirdikleri iletişim yoluyla yeni bakış açısı ve davranışları doğru yorumlama becerisi kazanır.

Zihin kuramı araştırmaları aynı zamanda zihin kuramı bozukluklarına da odaklanmışlardır. Bu araştırmalar çocukların Zihin kuramı becerilerinin geliştirilmesine katkı sağlamayı amaçlamıştır. Sosyal becerileri ve iletişimdeki bozukluklar çocukların akranlarından ve arkadaşlarından uzak kalmalarını, iletişimsel ortamlardan uzaklaşmalarını getirmektedir. Duygusal süreçleri bilişsel süreçlerle bütünleştirememesi çocuğun tutum ve davranışlarını olumsuz yansıyabilmektedir. Doğuştan duyma engeli, zihinsel gerilik gibi dil gelişimini etkileyen yetersizlikleri olan çocuklarla ve otizm, Asberger sendromu, Williams sendromu, DEHB ve özel öğrenme güçlüğü tanısı almış çocuklar, çevreleriyle sosyal ilişki kurmada belirgin güçlük yaşadıkları bilinmektedir. Zihinsel geriliği olan çocukların zihin kuramı becerilerini edinmede yetersizlikleri olduğu bir çok araştırmada tespit edilmiştir. Bu araştırmalar ışığında okul öncesi eğitim programlarımızda, ilköğretim müfredatında ve özel gereksinimli bireylerin eğitiminde programatik yeniden yapılandırmalar ihtiyacı oluşmuştur.

Yayınevimiz tarafından basıma hazırlanan bu kitap Zihin Kuramı konusunda hem alan yazını taraması hem Zihin Kuramı gelişimini anlatması hem de özel gereksinimli bireylerin Bireyselleştirilmiş Eğitim Programları'na Zihin Kuramı yeteneklerinin dahil edilmesi gerekliliğini açığa çıkarması açısından önemlidir.

Yayınımız ayrıca çok önemli bir ihtiyacı da gözler önüne sermiştir: Zihin Kuramın yeteneklerinin, Okul Ön-cesi Eğitim Programına ve İlköğretim Müfredat Programı'na alınarak çocukların bu alandaki yeteneklerinin gelişim dönemlerine koşut gelişmesinin sağlanması ihtiyacını açığa çıkarmıştır.