Maaday - Kara Destanı

Şu an Rusya Federasyonu Altay Özerk Bölgesinde yaşayan Türklerden derlenmiş olan Maaday- Kara destanı, Şamanist düşünce doğrultusunda bu dünyayı ve öbür dünyayı algılamaya çalışan bir toplumun ürünüdür. Olaylar üç farklı boyutta gelişir: yeryüzü, yeraltı ve gökyüzü. Yeryüzü ( Aylı ve Güneşli Altay) canlıların yani Maaday- Karanın yaşadığı mekândır. Yeryüzünde ayrıca Maaday- Karayı esir eden ve yeraltı tanrısı Erlik-Beyin kızı ile evli olan Kara Kula Kağan yaşamaktadır. Kara-Kulanın yaşadığı yer, yeraltı dünyası gibi tasvir edilse de yeryüzündedir ve açılıp kapanan dağların arkasındadır. Esas yeraltı dünyası ise Erlik-Beyin yaşadığı ve ölen insanların, yeryüzünde (dünyada) işlemiş oldukları suçlara göre cezalandırıldıkları bir mekân olarak geçer. Gökyüzü ise insan ötesi bir boyut olarak algılanır ve detaylı olarak işlenmez, üç boyut olarak algılanan bu dünyanın kapıları birbirine kapalı değildir. Birinden diğerine gitmek ve dönmek mümkündür.
Maaday- Kara destanı iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, Kara- Kulanın yaşlı bahadır Maaday- Kara üzerine hücum anlatılmakta, obasının yerle bir edilişinden, halkının esir edilip götürülüşünden bahsedilmektedir. İkinci bölümde Maaday- Karanın oğlu Kögüdey- Mergenin babasını ve halkını kurtarmak için verdiği mücadeleler ile çıktığı evlenme yolculuğu anlatılmaktadır. Son bölüm ise Kögüdey-Mergenin yeraltı dünyasına yaptığı yolculuktan oluşmaktadır