^{Açıklamalı İçtihatlı}Orman Kanunu

Saygıdeğer Hukukçular,
Avrupa Birliği uyum yasaları çerçevesinde pek çok yasada olduğu gibi, son beş yıl içerisinde 6831 sayılı Orman Yasasında da birçok değişiklik gerçekleştirildi.
Bu bağlamda,
4999 Sayılı yasa değişikliği ile kızılağaçlar ve aşılı kestanelikler, Orman Kanununun birinci maddesinin istisnaları içinde yer alan 1/H bendine dahil edildi. Ayrıca; bu kanunun ceza içeren pek çok maddesinde öngörülen para cezaları ekonomik koşullar doğrultusunda güncellendi.
5177 Sayılı yasa ile 16. madde değiştirilerek devlet ormanlarının yanında, hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ormanlar ve özel ormanlarda da Maden Kanununun 7. maddesi hükmüne göre maden arama izni verilebileceği ve bunun esaslarının Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirleneceği hükmü getirildi.
5192 Sayılı yasa ile 17. maddenin 2 ve 3. fıkraları değiştirilerek ancak kamu yararı ve zaruret bulunması koşuluyla devlet ormanları ile hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ormanlarda ve hususi ormanlarda Çevre ve Orman Bakanlığının izni ile gerçek ve tüzel kişilere, bedeli karşılığında çeşitli tesisler kurabilme olanağı tanındı. 84. Madde değişikliği ile Orman Yasasına muhalefet suçlarına konu olan kaçak her türlü orman emvali, sair ürünler ile bunların taşınmasında kullanılan canlı-cansız bütün nakil vasıtaları, suçun işlenmesinde kullanılan her nevi araç-gereç ve aletlerin kime ait olduğuna bakılmaksızın idarece zapt ve mahkemelerce müsadere edilmesi hükme bağlandı. Ek- 8. Madde değişikliği ile milli parklardaki yapı ve tesislerin ağaçlandırma bedeli karşılığında kiraya verilebilmesine olanak tanındı.
5218 Sayılı yasa değişikliği ile 110. maddenin 5. fıkrasındaki ölüm cezası -ağırlaştırılmış müebbet hapis- cezasına dönüştürüldü.
5728 sayılı yasa ile Orman Yasasının pek çok maddesinde değişiklik yapılarak ceza içeren hükümler yeni baştan düzenlendi. 79. Madde hükmü ile orman muhafaza memurlarına -kolluk görevlisi- unvanı verildi. Müsadere ile ilgili 108. madde tekrar değiştirilerek bu kez Orman Kanununda yazılı suça konu olan her türlü orman emvali, orman ürünü, suç aletleri ve nakil vasıtalarının 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun 54. maddesine göre müsadere edileceği hükmü getirildi ve yasanın 80. maddesi yürürlükten kaldırıldı.
Son olarak; 27. 1. 2009 Tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 5831 Sayılı -Tapu Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun- ile 6831 Sayılı Orman Yasasının 7/1, 9/7, 45/1. fıkraları değiştirildi, Ek Madde-10 getirildi. Bunun yanında 3402 Sayılı yasaya ormanla ilgili hükümler içeren Ek ve Geçici maddeler ilave edildi. Bu değişiklikler sonucunda orman kadastrosuna başlanmış olan veya orman kadastrosu yapılmamış olan yerlerdeki orman kadastro işlemlerinin kadastro komisyonlarınca yapılıp sonuçlandırılacağı, bunun orman kadastrosu niteliğinde sayılacağı hükmü getirilerek orman kadastro komisyonlarının yetkileri daraltıldı. Orman vasfını kaybettiğ gerekçesi ile 2/B diye bilinen uygulamalarla orman sınırı dışına çıkarılan yerlerin hazine adına kaydedildikten sonra ifraz ve/veya tevhid işlemi yapılıp parselasyona tabi tutularak satılmasına olanak sağlandı.
Elinizdeki bu kitap, son yıllarda hızla gerçekleştirilen bu değişiklikler neticesinde birbiriyle çelişen, biri diğerini nakzeden, uyumsuz ve tutarsız hükümlerin uygulamada ortaya çıkardığı tereddütleri gidermek ve yasanın yorumlanmasında uygulayıcıya Yargıtay kararları ışığında yol göstermek amacıyla hazırlanmıştır.
Kitapta içerik olarak özetle:
6831 Sayılı Orman Yasasını değiştiren yasalar ile Anayasa Mahkemesince verilen iptal kararları hakkında kısa bilgi verilmiş, 6831 Sayılı Yasanın tüm maddeleri, madde gerekçeleri de göz önünde bulundurularak düzenledikleri konunun önemiyle orantılı olarak detaylı bir şekilde açıklanmış; yasal dayanakları gösterilmiş; Yargıtay İBBGK, Ceza ve Hukuk Genel Kurulları ile Yargıtayın orman suçlarında uzman 3. Ceza Dairesinin konuya ışık tutan güncel ve seçkin pek çok emsal kararları ilgili maddelerin altına eklenmiştir.
Bu doğrultuda özellikle;
1. Maddede; kapsamlı bir şekilde ormanların tarifine ve açıklamasına yer verildikten sonra makilik sahaların nitelikleri üzerinde durulmuş, konunun daha iyi anlaşılabilmesi için 20. Hukuk Dairesi ve ilgili Hukuk Dairelerinin pek çok emsal kararlarına yer verilmiştir.
2. Madde açıklamasında; 2/A ve 2/B uygulamasının esasları gösterilmiştir.
14. Maddede, Orman Yasasının adeta fotoğrafı çekilerek haritası çıkarılmış; Orman Yasasına aykırılık teşkil eden tüm eylemler ile bunların yaptırımları, ön ödemeye bağlı eylemler, idari para cezasını gerektiren eylemler ve yasaya aykırılık olarak nitelendirilmesine rağmen yaptırımı düzenlenmeyerek bir nevi örtülü af kapsamına alınan eylemler, değişiklikten önceki ve sonraki hükümlerin yaptırımları karşılaştırmalı olarak ve geniş bir çizelge halinde verilmiş, bunun ardından -Lehe Yasa Değerlendirmesi- konusu irdelenerek lehe hüküm içeren maddeler ve -Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması- hususunun değerlendirilmesini gerektiren madde ve fıkralar tek, tek gösterilmiştir.
108. Maddede; Orman Yasasına muhalefet suçlarına konu olan kaçak her türlü orman emvali, orman ürünleri, suçun işlenmesinde kullanılan her nevi araç ve bunların taşınmasında kullanılan canlı-cansız bütün nakil vasıtalarının hangi yasa hükmüne göre nasıl müsadere edileceği detaylı bir şekilde gösterilmiştir.
111/a Maddede İdari para cezaları ile ilgili uygulama ve bunların zamanaşımı süreleri hakkında geniş bir açıklamaya yer verilmiştir.
Ek-5. Maddede; Orman Yasasının uygulanmasından doğan sorunların açıklığa kavuşturulmasında esaslı yer tutan 36 adet güncel Yönetmelik, 1 adet Tüzük ve mülga yönetmeliklerin adları ile tarihleri liste halinde çıkarılmıştır.
Kitabın sonuna ormancılık terimleriyle ilgili kapsamlı bir alfabetik sözlük eklenmiştir.
2002 Yılında Adil Yayınevi tarafından yayımlanan -Açıklamalı-İçtihatlı Orman Kanunu- adlı kitabımın ön sözünde ekonomik açıdan azami bilgilerin asgari hacimle sunulabilmesi amacıyla kitabın ekinde hiçbir mevzuat hükmüne yer verilemediğini belirtmiştim.
Bugün, hep bir eksiklik olarak hissettiğim söz konusu bu engeli hiç olmazsa ilgili mevzuatı kitabın ekinde bir CD. içerisinde sunmak suretiyle aşma fırsatını bulmuş olmanın sevinci içerisindeyim. İnanıyorum ki gerek kitabın içeriği ve gerekse ekindeki CD. de yer verilen mevzuat hükümleri, orman suçları ile ilgili konularda karar verecek değerli hakim meslektaşlarıma ve orman teşkilatının kıymetli mensuplarına, kütüphane raflarını tarayarak ya da elektronik ortamların azizliğine uğrayarak vakit kaybetmeden ihtiyaç duydukları her dokümana rahatça ulaşabilme fırsatı sunacak, onların özgün yorumlarıyla uygulamaya daha fazla zaman ayırabilmelerine olanak sağlayacaktır.
Kitap ekindeki CD. içerisinde; bütünlüğü korumak adına Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşundan sonra yürürlüğe giren ilk orman yasası olan 3116 Sayılı Yasa metni ile bunda önemli değişiklikler yapan 3444, 4785, 5653, 5658 sayılı yasalara,
6831 Sayılı Yasada değişiklik yapan önemli yasalardan 1744, 2896, 3302, 3373, 4999, 5192, 5728 sayılı yasalara,
Orman Yasası ile yakın ilişki içinde bulunan ÇOB Teşkilat yasası, OGM Teşkilat yasası, 233 Sayılı KHK, Kadastro Kanunu, Tapu Kanunu, Toprak Koruma Ve Arazi Kullanımı Kanunu, Kara Avcılığı Kanunu, Su Ürünleri Kanunu, Kıyı Kanunu, Köy Kanunu, Maden Kanunu, Mera Kanunu, Milli Parklar Kanunu, Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun ve 36 adet güncel yönetmelik ve 1 Tüzüke yer verilmiştir.
Yargıtayın Orman suçlarıyla ilgili davalarda uzman olan 3. Ceza Dairesinde Tetkik Hakimi olarak 11 yıl görev yapmış olmanın verdiği deneyim ve birikim ile yoğun bir emek ve titiz bir çalışmanın ürünü olan bu eserin uygulayıcıya yararlı olacağı inancındayım.
Kitabın hazırlanmasında doküman desteği sağlayarak yardımlarını esirgemeyen dairemizin değerli tetkik hakimlerinden sayın Mustafa Artuç ile tüm emeği geçenlere ve kitabı titizlikle yayına hazırlayan Adalet Yayınevi mensuplarına şükranlarımı sunarken uzun yıllar birlikte çalışmaktan onur duyduğum Orman Kanununun yorum ve uygulamasında büyük emek sahibi 3. Ceza Dairesi onursal başkanı üstat Necip Dedanın adını da burada saygıyla anmayı görev addediyorum.

Celal ARAS
Şubat - 2009