Metin Tenkidi ve Yazma Metinleri Yayınlama İlkeleri
Metin Tenkidi; gerel şiir gerek nesir metinlerinde olsun, bir yandan bilimdir, bir yandan sanat ve kavramdır. Bu bilim, XV. yüzyıldan itibaren Avrupalı bilginlerin Yunan ve Latin kültürünü canlandırma çalışmaları çerçevesinde Avrupa'da doğup gelişmeye başladı. Başlangıçta eski yazarların elde edilen bütün kitapları hemen yayınlanıyordu. Diğer yazma nüshaları ile ilgili hiçbir araştırma yapılmıyor, basit hatalar dışında herhangi bir tashih de yapılmıyordu. Filolojinin gelişmesiyle eski yazarlara ait eserlerin nüshaları toplanmaya ve nüshalar arasında karşılaştırma yapılmaya başlandı. Nüshaların farklı olduğu yerlerde bir varyant seçilerek metin kuruluyor, diğer vanyantlar da dipnotta gösteriliyordu. Bu kapsamda da sadece önemli varyantlar dikkate alınıyordu. Bu arada tahmine dayalı çıkarsamlar ile nüshalarda mevcut metinler tenkide konu olmaya başladı. Fakat bütün bunlar, belirli prensiplere ve tespit edilmiş kurallara göre yapılıyor değildi. Çünkü daha önce metin tashihi konusu teorik olarak incelenmemiş, metin tashihinde sonuca ulaştıran, ulaştırmayan hatta yanlış sonuçlara ulaştıran metotlar araştırılmamıştı.
- Açıklama
Metin Tenkidi; gerel şiir gerek nesir metinlerinde olsun, bir yandan bilimdir, bir yandan sanat ve kavramdır. Bu bilim, XV. yüzyıldan itibaren Avrupalı bilginlerin Yunan ve Latin kültürünü canlandırma çalışmaları çerçevesinde Avrupa'da doğup gelişmeye başladı. Başlangıçta eski yazarların elde edilen bütün kitapları hemen yayınlanıyordu. Diğer yazma nüshaları ile ilgili hiçbir araştırma yapılmıyor, basit hatalar dışında herhangi bir tashih de yapılmıyordu. Filolojinin gelişmesiyle eski yazarlara ait eserlerin nüshaları toplanmaya ve nüshalar arasında karşılaştırma yapılmaya başlandı. Nüshaların farklı olduğu yerlerde bir varyant seçilerek metin kuruluyor, diğer vanyantlar da dipnotta gösteriliyordu. Bu kapsamda da sadece önemli varyantlar dikkate alınıyordu. Bu arada tahmine dayalı çıkarsamlar ile nüshalarda mevcut metinler tenkide konu olmaya başladı. Fakat bütün bunlar, belirli prensiplere ve tespit edilmiş kurallara göre yapılıyor değildi. Çünkü daha önce metin tashihi konusu teorik olarak incelenmemiş, metin tashihinde sonuca ulaştıran, ulaştırmayan hatta yanlış sonuçlara ulaştıran metotlar araştırılmamıştı.
- Yorumlar