Ticari Defterlerin Delil Niteliği

Çeşitli kanunlarda ticari defterlere ilişkin hükümler yer almakla birlikte ticari defterler esas olarak Türk Ticaret Kanunu'nda düzenlenmektedir. Fakat ticari defterlerle ispata ilişkin hükümler Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda yer almaktadır.

Ticari defterlerle ispata ilişkin hükümler 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda yer almaktaydı. Fakat yeni düzenlemeler çerçevesinde ticari defterlerle ispata ilişkin hükümlere 6102 sayılı yeni Ticaret Kanunu'nda yer verilmemiştir. Bu hükümlerin tamamen hukuk sistemimizden kaldırılması ortaya sorunlar çıkarabilirdi. Kanun koyucu ortaya çıkacak sorunları engellemek için ticari defterlerle ispata ilişkin hükümlere Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 222. maddesinde yer vermiştir.

Ticari defterlerle ispata ilişkin hükümlerin yer aldığı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, aslında 6762 sayılı Ticaret Kanunu'nda yer alan hükümlere paralel düzenlemeler içermektedir. Ancak ticari defterlerle ispata ilişkin hükümlerle ilgili olarak Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda yer alan bazı ifadeler uygulamada mesele çıkaracak tarzdadır. Ayrıca 6762 sayılı Ticaret Kanunu'nda yer alan hükümlere nazaran Hukuk Muhakemeleri Kanunu eksik ifadeler içermektedir.

Ticari defterler, kanunda belirtilen şartlara uygun şekilde tutulmaları halinde sahibi lehine kesin delil oluştururlar. Lehe delil olma için aranan şartları taşımayan ticari defterler sahibi aleyhine kesin delil olabileceği gibi duruma göre delil başlangıcı da olabilir.